Actie! Op de set van History’s Future

Randweg 53, 1948 NS Beverwijk, 22 augustus 2014, 10.30 uur

De man achter de balie van ALL SAFE Mini Storage kijkt geërgerd op: wéér volk dat geen box wil huren. “Je moet door die deur, dan linksaf, en aan het eind weer linksaf”, zegt hij, terwijl hij met zijn hoofd richting de deur knikt. ‘Beste prijs-kwaliteit/Laagste prijsgarantie/Schone en verwarmde units/Eigen alarm op alle units/Geen inschrijfkosten’ staat er op een bordje naast de entree.

In een van de units in dit pand vol opslagboxen op een industrieterrein in Beverwijk zijn op een druilerige ochtend opnamen bezig voor History’s Future. Het is het speelfilmdebuut van beeldend kunstenaar Fiona Tan, die in 1992 afstudeerde aan de Rietveld Academie, afdeling VAV, en daarna wereldwijd furore maakte met film- en videoinstallaties die tijd en geschiedenis en onze plaats daarin verkennen. De film is gemaakt in het kader van De Verbeelding, een samenwerking tussen het Nederlands Filmfonds en het Mondriaan Fonds, die beeldend kunstenaars de mogelijkheid biedt een lowbudgetfilm van speelfilmlengte te realiseren met een filmproducent.

In History’s Future (aanvankelijk was de titel Future Histories) draait het om een man die bij een overval zijn geheugen verliest, vervolgens zijn thuis verlaat, en aan een lange reis door Europa begint. Tijdens zijn omzwervingen verwerft MP (‘missing person’) nieuwe inzichten in de complexiteit van gevoelens die aanwezig zijn in het Europa van de eenentwintigste eeuw.

Tan – zwarte coltrui, zwarte broek, zwarte bril – zit in een uithoek van het labyrintische gangenstelsel naar een monitor te turen. Op de gang, vlak achter haar, staat iemand met het draaiboek. De Ierse acteur Mark O’Halloran, gestoken in een Duits legerjasje, zit in een tot huis omgetoverde garagebox net zo lang met een 16mm-projector te pielen tot er home-movie-beelden verschijnen op de muur, die vol hangt met knipsels en foto’s. De beelden zijn al eerder geschoten, tijdens een zoektocht naar geschikte locaties in Parijs, Berlijn, Leipzig, Athene en Dublin. Er zijn ook beelden geschoten in de expositieruimte van het hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht, toen die voor Tans schitterende tentoonstelling Options & Futures was omgebouwd tot een doodlopende steeg met loodsen gevuld met de spullen van een kluizenaar, zoals stoelen, tafels, een bed, stapels kranten, boeken, een schaakbord met stukken en miniatuurlandschappen met speelgoedtreintjes.

“Camera’s rolling… We’re set!”, zegt de opnameleider. De voertaal is Engels, een beetje Nederlands, Duits en Litouws; het camerateam onder aanvoering van Vladas Naudzius is afkomstig uit Litouwen. “Lovely!”, roept iemand, als er ergens met donderend geraas een rolluik omhooggaat en er wéér een auto de opslagruimte komt binnenrijden. De opnamen gaan gewoon door. “We draaien toch geen dialoog vandaag”, legt de opnameleider uit. “Dit fixen we wel in post-productie.”

Terwijl de camera op een andere plek wordt geposteerd (“A bit to the right… Ja… Ja!”), zit Tan nog naar de monitor te kijken. “I’m just not happy with the dressing”, zegt ze tegen niemand in het bijzonder.

Als de camera even later weer draait, steekt een man nieuwsgierig zijn neus om de hoek. Hij is een paar boxen verder spullen in zijn auto te laden. “Eeeh, moet ik stil zijn?”, vraagt hij. Een aantal crewleden besluit hem maar even te helpen, dan is hij sneller weg. Als hij even later zijn motor heeft gestart, vraagt de opnameleider om stilte. “Can we do it again, please? Exactly the same?”

History’s Future Nederland/Duitsland/Ierland, 2015 | Producent Floor Onrust – Family Affair Films | In coproductie met Benny Drechsel/Rohfilm (DL), Cormac Fox/Vico Films (IER) en Fiona Tan/Antithesis Film (NL) | Uitvoerend producent Olivia Sophie van Leeuwen | Regie Fiona Tan | Scenario Fiona Tan, Jonathan Romney | Camera Vladas Naudzius | Montage Nathalie Alonso Casale | Art direction Patty Groot Bleumink | Kleding Kathy Strachan | Make-up Dorothea Wiedermann | Sound design Hugo Dijkstal | Muziek Ray Harman & Leo Anemaet | Met Mark O’Halloran, Denis Lavant, Anne Consigny, Christos Passalis, Manjinder Virk, Rifka Lodeizen, Brian Gleeson, Johanna ter Steege | Kleur, 95 minuten | Distributie Cinéart | Te zien vanaf 22 oktober 2015