Woman at War
Actievoeren of mediteren?
Wie niet horen wil moet voelen. In Woman at War blaast een gedreven milieuactivist in IJsland hoogspanningsmasten op. Ecoterrorisme of idealistische daadkracht?
“Ik ben geen misdadiger, maar probeer misdaden tegen ons te stoppen.” Aldus bijna vijftiger Halla (een fraaie rol van Halldóra Geirharðsdóttir), die het stadium van eindeloos praten over milieumaatregelen voorbij is. De vrouw ziet IJsland ecologisch naar de bliksem gaan en wil de inwoners wakker schudden met harde actie. Haar woede richt zich vooral op Chinese investeringen in de energieopwekking in IJsland, want die gaan ten koste van de natuur. Om iedereen ervan te doordringen dat het menens is, blaast Halla, uiteraard in het geheim, af en toe een hoogspanningsmast op, fraai in beeld gebracht, waarna heel IJsland een tijdje zonder elektriciteit zit. Halla vindt het noodzakelijke acties om ‘de oorlog tegen de aarde’ te stoppen.
Woman at War van de IJslandse regisseur Benedikt Erlingsson (Of Horses and Men, de komisch-absurdistische uitvergroting van de IJslandse liefde voor paarden), begint met zo’n sabotageactie. Het is de vijfde keer dat Halla een hoogspanningsmast opblaast en de media staan bol van de geruchten over wie er achter de aanslagen zouden kunnen zitten. Met hulp van de CIA maken de IJslandse autoriteiten jacht op de onbekende dader(s) en gissen zij naar motieven. Is het opblazen van de hoogspanningsmasten het werk van politiek of religieus gedreven fanatici? Een door IJsland fietsende jonge Zuid-Amerikaan in een Che Guevara-T-shirt is al snel verdacht. Dat een vrouw als Halla, die in haar vrije tijd een dorpskoor dirigeert, de dader is, ligt buiten het voorstellingsvermogen van de autoriteiten.
Woman at War, waarin een muziekbandje op de meest onverwachte momenten als een soort Grieks koor opduikt, gaat over hoe ver je mag gaan met actievoeren. Dat thuis bij Halla aan de muur van haar huiskamer foto’s van Gandhi en Mandela hangen, laat zien waar zij haar inspiratie vandaan haalt. Het wordt wel eens vergeten, maar deze twee mannen pleegden naast geweldloos verzet ook sabotageacties. Geweld was toegestaan als er geen mensenlevens in gevaar gebracht werden.
Nogal schematisch staat tegenover de activistische Halla haar tweelingzus Asa (ook gespeeld door Geirharðsdóttir). Deze vrouw is niet van het actievoeren, maar van het mediteren en staat op het punt om naar een Indiase goeroe af te reizen. Mediteren is volgens haar een effectiever middel om de wereld te veranderen dan harde acties. Meditatie werkt als constant druppelend water, zodat na verloop van tijd zelfs de hardste steen is uitgehold. Mooi gezegd, maar Halla heeft meer vertrouwen in de combinatie van semtex en kippenmest.
Woman at War raakt aan het noodzakelijke debat over hoe de wereld te veranderen valt. Het doet dat amusant maar nogal oppervlakkig. Merkwaardig is dat de alleenstaande Halla naast actievoeren druk bezig is met het adopteren van een kind uit Oekraïne. Erlingsson zal het misschien niet zo bedoelen, maar het suggereert dat Halla’s leven niet compleet is. Een alleen levende vrouw en activist moet in IJsland blijkbaar een kinderwens hebben.
