WHAT THE #$*! DO WE KNOW?!

De quantummechanica met zijn theorieën over mogelijke parallelle werelden blijft filmmakers fascineren. Met het docudrama What the #$*! do we know?! als definitief dieptepunt: Wim Kayzer voor de zap-generatie.

De wetenschappers die geïnterviewd worden in het docudrama What the #$*! do we know?! krijgen pas tijdens de aftiteling een naam en functieomschrijving. Dat heeft een goede reden. De meeste van hen zijn namelijk helemaal geen wetenschapper, of juist professor in de blablakunde aan de universiteit van wierook tot geloven. Maar er bestaat een klein kansje dat er toeschouwers zijn die zich tijdens het kijken naar What the #$*! direct het nirvana in hebben voelen katapulteren. En laten we hen het plezier niet ontnemen dat zij zo juist een heel arsenaal aan Tibetaanse tempelbellen hebben horen luiden, zonder dat ook maar iemand weet waar enige klepel hangt.

Holodeck
Het is ook allemaal reuze fascinerend natuurlijk, de hele moderne natuurwetenschap met vragen over het mogelijke bestaan van meerdere werkelijkheden, parallel aan de onze misschien wel, status van die werkelijkheden, hoe we ze waarnemen en of ze buiten onze waarneming wel bestaan. Recentelijk waren speculaties daarover aanleiding tot films als The matrix-trilogie of de animatie Waking life van Richard Linklater.
Het als filmmaker debuterende driemanschap William Arntz, Betsy Chasse en Mark Vicente Matthew Hoffmann staat meer in de traditie van het in de jaren tachtig populaire new age-denken, dat wetenschap en religie probeert te verzoenen. Dat in antwoorden in plaats van vragen geïnteresseerd is, of in jubelende dogma’s van het soort: ‘Er zijn geen geruststellende antwoorden.’ Het resultaat is een soort Wim Kayzer voor de zap-generatie: animaties in Farelly-stijl, gespeelde scènes uit het leven van de doofstomme fotografe Amanda die hoofdpijn krijgt van alle levensvragen die haar kwellen, traditionele ’talking heads’ die met de blijheid van een waspoederreclame beweren dat we allemaal op een gigantisch holodeck leven. Er wordt gebasketbald met atomen (letterlijk), en er worden zomaar poëtisch mooie gedachten verkracht. Zoals de theorie dat de indianen de schepen van Columbus niet zagen aankomen, omdat hun brein die informatie niet kon plaatsen en dat ook wij veel meer zien dan onze hersenen in staat zijn te verwerken. Ja, er ís meer tussen hemel en aarde, Horatio. Waar haalt u de mosterd? Het ergste is eigenlijk dat de potentieel geïnteresseerde toeschouwer op lagere-schoolniveau wordt aangesproken, met de ‘volwassen’ suggestie dat het leven één grote lsd-trip is, die je ook nuchter kunt ervaren, als je maar wílt. De tergend knullige uitvoering doet de rest: What the #$*! do we care?! Ik lees wel een boek.

Dana Linssen