Vendredi soir

Distributeur A-Film strooit deze zomer een handvol flinterdunne Franse films uit over de Nederlandse bioscopen, maar de meest romantische van het stel, Vendredi soir van Claire Denis, krijgt de eer om direct op dvd te verschijnen.

Gebaseerd op een klassieke erotische fantasie, verfilmde Denis het scenario – dat schrijfster Emmanuèle Bernheim naar haar eigen, gelijknamige roman schreef – zo goed als in real time en bijna zonder dialoog.

Laure (Valérie Lemercier) staat op het punt om met haar vriend te gaan samenwonen. Ze spreken elkaar over de telefoon en met haar auto volgeladen gaat zij op weg om hem later op de avond te ontmoeten. Een verkeersopstopping gooit haar plannen in de war. Heel Parijs staat vast. De metro’s rijden niet meer. De radio roept op lifters mee te nemen. Maar de nieuwslezer ziet niet hoe absurd zijn woorden zijn: in deze file zal de komende uren geen beweging komen.

En dan komt HIJ, de man uit de mist, de slow-motion lopende urbane cowboy en hij stapt bij Claire in. Hij rookt. Ze praten niet. Ze doezelen weg (is alles een droom?). Jean-Luc Godard zei ooit dat hij zich na het zien van Roberto Rossellini’s Viaggio in Italia (1954) realiseerde dat je niet meer dan twee mensen en een auto nodig hebt voor een film (of drie mensen en een auto en een pistool en je hebt zijn eigen À bout de souffle, 1960).

Vendredi soir is precies dat. Het is twee mensen in een auto. Het is kijken en denken en invullen en fantaseren. Is deze mysterieuze lifter een hoofse minnaar of een platte geilaard (want het blijft natuurlijk wel een Franse film, dus dit soort brief encounters kúnnen maar op één ding uitlopen)? Maakt de nonchalance waarmee hij van Laure geld leent om condooms te kopen ongemakkelijk of is dat juist geruststellend?

Heel soms stelt Denis haar protagoniste op haar gemak. Door in terloopse surrealistische beelden de wereld tegen haar te laten knipogen: op auto’s verschijnen letters en woorden, de ansjovis op haar pizza lacht haar toe. Dan haal je ook als toeschouwer weer opgelucht adem. Want gemeen als ze is, wil de regisseuse ons ook laten twijfelen, aan wat er gebeurt, aan wie die mensen zijn, aan de romantiek. En dan, als deze onenightstand voorbij is, laat ze ons twijfelen aan de vraag of deze passant in Laure’s leven, net als in het toneelstuk De minnaar van Harold Pinter, niet eigenlijk haar verloofde was.

Deze film laat je fantaseren over seksuele fantasieën met 100% garantie op filmische bevrediging.

Vendredi soir is te huur op video en dvd (A-Film).