Une saison en France
De kille lichtstad
Het melancholische Une saison en France suggereert dat Europa een soort toren van Babel is geworden. We praten met elkaar, maar niemand luistert, of niemand begrijpt elkaar.
Een seizoen in Frankrijk: de titel doet denken aan een veelvoud aan films waarin een jonge hoofdrolspeler zijn zomer doorbrengt in het zonovergoten Frankrijk. Regisseur Mahamat-Saleh Haroun verwijst juist naar de beslommeringen van de Afrikaanse vluchteling Abbas en zijn twee kinderen, tijdens een winter in Parijs.
Ze zijn gevlucht uit de door oorlog geteisterde Centraal-Afrikaanse Republiek. Voor het eerst in zijn ruim dertigjarige carrière als filmmaker verlegt Haroun – geboren in Tsjaad, woonachtig in de Franse hoofdstad – zijn blik van de koloniën naar de kolonisator; van Franstalig Afrika naar Frankrijk.
In de kille lichtstad is Abbas (Eriq Ebouaney) in afwachting van de beslissing over zijn asielaanvraag. Vreugdevolle momenten verzachten het onbestemde gevoel dat hiermee gepaard gaat: Française Carole (Sandrine Bonnaire) ontfermt zich – zolang het nog kan – over haar Afrikaanse liefdespartner en zijn kroost. Kleine melancholische gestes onderschrijven de gedachte dat de wanhoop nog kan worden bedwongen: elkaars handen vasthouden, het opensnijden van een papaja, het delen van een glas wijn. De viering van een verjaardag levert een ontroerende scène op: in een statisch shot zien we de feesttafel in de flat, met een gezelschap dat voor even niet stilstaat bij hun lot, met op de achtergrond het in beton gegoten, industriële Parijs.
Later in de film wordt gesuggereerd dat Europa is verworden tot een soort toren van Babel. We praten met elkaar, maar niemand luistert, of niemand begrijpt elkaar. Die staat van wanorde leidt tot de evidente vraag, gesteld vanuit het vluchtelingenperspectief: worden we in Europa als mens bejegend? Haroun geeft hier geen eenduidig antwoord op, hoewel de voortekenen niet gunstig zijn. Er zijn meer films gemaakt die zich afspelen in het deplorabele Parijs en vraagtekens zetten bij de gevolgen van het Franse koloniale verleden, zoals 35 Shots of Rum (2008) en Caché (2005). Net als die films is Une saison en France hoopvol en beklemmend tegelijk.
