The Garden of Earthly Delights

Morgan Knibbe schetst invoelend en invoelbaar een portret van een straatschoffie in Manilla, voor wie drugs en sekswerk de enige uitwegen lijken.

Ongenaakbaar rijst een babyblauwe kathedraal uit boven een sloppenwijk in Manilla. Een beeld dat een complete geschiedenis vat: de kerk wentelt zich in pracht en praal terwijl het volk crepeert. Op een ander moment torent een hagelwit cruiseschip boven diezelfde opeenhoping van bontgekleurde hutjes uit – het welgestelde Westen dat gedachteloos vakantie viert, blind voor de armoede die hun ontspanning mogelijk maakt.

Het zijn maar simpele tussenshots in The Garden of Earthly Delights van Morgan Knibbe, een film die zich verder vooral op straatniveau afspeelt. Maar ze spreken boekdelen over hoe elk beeld in de film op knappen staat, zo beladen zijn ze met betekenis en historisch besef.

Daarvoor maken Knibbe en cinematograaf Frank van den Eeden dankbaar gebruik van het overvolle straatbeeld van Manilla – waar Knibbe met zijn meesterlijke debuut Those Who Feel the Fire Burning (2014) een documentaire maakte die als fictie aanvoelde, komt deze opvolger over als fictie die zo veel mogelijk een documentaire werkelijkheid vangt.

Elk hoekje van het beeld is gevuld met chaos en leven, de straten hangen overvol met billboards, sommige tientallen meters hoog. Wat daarop wordt aangeprezen valt vrijwel exclusief in twee categorieën uiteen: enerzijds God, Jezus en zielenheil, anderzijds schoonheid en – in de rosse buurt veel explicieter – naakte lijven en seks.

The Garden of Earthly Delights draait om het elfjarige schoffie Ginto. Hij heeft weliswaar een dak boven zijn hoofd bij zijn oudere zus Asia, een sekswerker die droomt van een beter leven in Denemarken, maar Ginto hangt toch het liefst met zijn vriendjes rond in de straten van Manilla. Dat het er daar hardhandig aan toe gaat, wordt direct in de openingsscène duidelijk, waarin Ginto en boezemvriend Jojo getuige zijn van een criminele afrekening – en de jongens zonder aarzelen de zakken van het nog bloedende lijk rollen.

Verweven met dat verhaal zijn er scènes rond de dolende Nederlander Michael, die naar Manilla kwam om zijn internetgeliefde te ontmoeten, maar blijkt te zijn opgelicht. Al in de eerste beelden van Michael, waarin hij in het vliegtuig verlangend kijkt naar filmpjes van zijn ‘vriendin’ maar toch vooral van haar jonge zoontje, is zo’n beetje duidelijk hoe deze twee levens op elkaar zullen botsen.

Van een verrassende plot moet The Garden of Earthly Delights het sowieso niet hebben en om de slotakte in gang te zetten wordt een dramatisch paardenmiddel ingezet. De kracht van de film is de empathie die Knibbe overduidelijk voelt voor zijn personages en die hij weet over te brengen op de kijker. De complexiteit en subtiliteit ervan zit in die wervelende en beladen beelden.