THE EMPEROR AND THE ASSASSIN

The emperor and the assassin vertelt het epische verhaal van de eerste keizer van China. Regisseur Chen Kaige (Yellow earth, Farewell to my concubine) stopte zijn film vol met veldslagen, complotten en paleiscoups, maar de romantiek staat uiteindelijk voorop.

Hoewel de dagen van de Culturele Revolutie al weer bijna veertig jaar achter ons liggen en de huidige Chinese regering oogluikend kapitalistische ondernemingen toelaat, staat het de Chinese filmindustrie nog steeds niet helemaal vrij te maken wat ze wil. Legio onafhankelijke filmers smokkelen hun films onder schuilnamen naar buitenlandse festivals en schrapen met moeite kleine budgetten bij elkaar. Maar er zijn uitzonderingen. Zoals Chen Kaige, wiens zevende film The emporer and the assassin de meest omvangrijke en duurste productie in de Chinese filmgeschiedenis is.
Kaige past er dan ook voor om zijn vingers te branden aan controversiële onderwerpen die de Chinese censor naar de schaar doen grijpen. Anders dan Wang Xiaoshuai (Frozen, So close to paradise) of He Jian Jun (Postman, Scenery) portretteert Kaige niet het grauwe, uitzichtloze stadsleven in hedendaags China, maar beperkt hij zich tot ‘veilige’, doorgaans historische onderwerpen.

Moordaanslag
In The emperor and the assassin vertelt de regisseur het verhaal van Ying Zheng. Deze koning van Qin uit de derde eeuw voor Christus staat tegenwoordig vooral bekend als de bouwer van de Chinese muur, maar zijn grootste verdienste was het verenigen van China tot een machtig keizerrijk. Samen met zijn geliefde Vrouwe Zao, gespeeld door de beeldschone Gong Li, bedenkt Zheng een list om het grootste obstakel voor zijn ambities, het koninkrijk Yan, uit de weg te ruimen. Een geregisseerde aanslag op hem ‘in opdracht van Yan’ moet de koning van Qin het excuus verschaffen Yan binnen te vallen zonder inmenging van andere koninkrijkjes. Eer het echter zover is, breekt Zheng zijn belofte aan Vrouwe Zao om de vrouwen en kinderen van haar vaderland te sparen, en loopt zij over naar het vijandelijke kamp. Vanaf dat moment steunt Vrouwe Zao het aanslagcomplot en wordt zij zelfs verliefd op Jing Ke, de huurmoordenaar die de aanslag zal plegen.
De moordaanslag faalt echter jammerlijk en Jing Ke vindt de dood. De weg is vrij voor Zheng om zijn historische missie uit te voeren, maar eenzaamheid is de prijs die hij hiervoor moet betalen. Niet alleen heeft zijn geliefde hem verlaten, ook zijn moeder die een relatie onderhield met een putschist en zijn eigenlijke vader, de premier van Qin, keren zich van hem af.
Het in China ongeëvenaard hoge budget is aan The emperor and the assassin af te zien. De fotografie is van een oogverblindende schoonheid, de kostuums en kapsels ingenieus, en de slagveldscènes met duizenden figuranten en zorgvuldig nagebouwde steden zijn ronduit overrompelend. Kaige maakt echter de fout te denken dat een episch drama ook een epische lengte moet hebben. Van de 160 minuten die de film lang is, hadden er best 40 afgekund. Ondanks de gloedvolle verpakking valt de film enkele keren helemaal stil. De oorzaak voor de onevenwichtigheid is waarschijnlijk gelegen in Kaiges poging het historische verhaal te vangen in het kader van een liefdesverhaal. De veldslagen, veroveringen en paleiscoups zijn ondergeschikt aan de romantische verwikkelingen tussen Zheng en Vrouwe Zao, Vrouwe Zao en Jing Ke, en de markies en de koningin-moeder.
The emperor and the assassin is historisch amusement verpakt in romantiek en virtuoos camerawerk. De film voldoet wat dat betreft prima aan de vermaakseisen van Hollywood, waar Chen Kaige zijn volgende productie zal opnemen. De regisseur heeft alvast zijn visitekaartje afgegeven.

Edo Dijksterhuis