Strawberry Mansion

Een droomvrouw voor James Preble

In de surrealistische romkom Strawberry Mansion ontmoet een belastinginspecteur in de dromen van een lieve excentrieke dame de vrouw, nou ja, van zijn dromen.

Elke poging van kunstenaars de alleenheerschappij van het realisme uit te dagen verdient onze bewondering. Een surrealistische romkom als Strawberry Mansion is dus een welkome afwisseling en een kers op de taart van de releaselijsten. In theorie.

Strawberry Mansion is meer van het knutselrealisme van Michel Gondry dan van het pulserende en dreigende surrealisme van David Lynch. Meer droom dan drift. Hoofdpersoon James Preble wordt gespeeld door coregisseur Kentucker Audley, een belastinginspecteur met een droombaan. In de nabije toekomst heeft de overheid haar belastingarsenaal uitgebreid naar dromen. Speciaal voor fijne en luxe dromen dienen burgers belasting te betalen. Een tocht door het riool is gratis maar genieten van uitzicht op zee of een fijne natte droom gaat je geld kosten. Preble controleert de belastingen en doet dat door bij mensen thuis dromen te controleren. Om die reden belandt hij bij Arabella Isadora, een excentrieke oudere vrouw die in een heerlijk aardbeirood huisje woont. In de dromen van Arabella ontmoet hij de mooie jonge Bella. Overigens hebben ook bedrijven de weg naar dromen gevonden: Preble wordt geteisterd door ongevraagde reclame, al denkt hij zelf dat de persoon die hem voortdurend literflessen cola en emmers kippenpootjes komt brengen zijn vriend is.

Op papier klinkt dat allemaal fijn. Dromen zijn het spul waar het surrealisme van gemaakt is, dus dan moet het raar lopen wil de film de plank misslaan. En toch gebeurt dat. Het grootste en meest opvallende probleem is simpelweg dat de film te veel op afstand blijft. De reden daarvoor is al net zo eenvoudig te zien: de acteurs spelen te afstandelijk. Het surrealisme van Lynch en Gondry werkt zo bevreemdend omdat de personages mensen van vlees en bloed worden. Ook al zijn ze waanzinnig zoals Frank in Blue Velvet of een femme fatale zoals Rita in Mulholland Drive. Juist doordat zij herkenbaar zijn, verbaast ons wat hen overkomt en raken we verstrikt in het mysterie. In Strawberry Mansion loopt Preble zich bijna voortdurend met open mond te verbazen over de vreemde dingen die hij om zich heen ziet en neemt hij in zekere zin ónze verbazing weg.

Dat de film soms houtje-touwtje aan elkaar lijkt te hangen is geen probleem. Dat is de charme van een surrealistische film die duidelijk met een klein budget gemaakt is. Bovendien valt alleen maar toe te juichen dat zo’n film uit Amerika komt, waar een echte onafhankelijke filmcultuur nog steeds heel bescheiden is. Maar het spel van de acteurs had wel echt anders gemoeten. Nu krijg je de indruk dat ze zelf twijfelen aan het verhaal waarvan ze ons moeten overtuigen.