Rick and Morty, seizoen 4

Rick and Morty heeft zijn meest problematische kenmerken en fans afgeschud en kiest volledig voor de lol. Zo werd het de leukste tekenfilmserie van het moment.

Ze schiepen een monster. Met Rick and Morty (vanaf 2013) trokken Dan Harmon en Justin Roiland de meest strijdlustige, vermoeiende fans aan. De serie, over de interdimensionale avonturen van de buitengewoon geniale uitvinder Rick Sanchez en zijn hormonale kleinzoon Morty, vond weerklank bij jongemannen die zich in Rick herkenden. Met zijn intelligentie en bizarre uitvindingen kan hij alles en doet hij alleen wat hij wil. Als hij immers de slimste mens in het universum is, heeft hij altijd gelijk en is wat hij doet per definitie juist. Een aantrekkelijke gedachte voor (witte) mannen van wie de maatschappelijke hegemonie aan alle kanten wordt uitgedaagd.

Daarom voerde Harmon voor het derde seizoen een aantal hervormingen door. Vrouwen gingen de helft van het team aan scenaristen uitmaken. De nadruk verschoof van Ricks egoïsme naar het familieleven dat hij ermee ontwricht en het nihilisme dat hij kweekt in zijn kleinkinderen. De verering van zijn antiheldenstatus maakte plaats voor losse, op zichzelf staande avonturen waaraan Rick hooguit een recalcitrante deelnemer is. Minder drama, meer lol.

Als oneerbiedige sciencefiction-tekenfilm barst Rick and Morty namelijk van de mogelijkheden. Geen genre, geen vertelvorm, geen idee is heilig. Rick and Morty kiest een invalshoek en woont die in twintig minuten helemaal uit.

Zo ging dat in magnifieke afleveringen als ‘Total Rickall’ uit het tweede seizoen, waar het Sanchez-huishouden, voorgesteld als idyllische sitcom uit de jaren tachtig of negentig, wordt geïnfiltreerd door buitenaardse parasieten die zich vermommen als olijke bijrollen zoals ‘Reverse Giraffe’ en ‘Mr. Poopybutthole’. Het beantwoordt de eeuwenoude vraag: wat als Harry van Oppassen! een alien was die zich via de keukendeur naar binnen wurmt om je herinneringen op te smikkelen en zich voortplant in je wandisolatie?

Het hele nieuwste, vierde seizoen lost die oorspronkelijke belofte in. Een aflevering over tijdreizen kijkt niet weg van de paradoxen die eigen zijn aan het genre, maar escaleert ze juist tot een punt dat duizenden tijdreizende, intelligente slangen over elkaar buitelen om slang-Hitler te vermoorden of te beschermen tegen andere tijdreizigers.

Elke aflevering lijkt een nieuwe uitdaging om zo snel mogelijk alle normen te overtreden en alle verwachtingen te overtreffen. Het loopt over van ideeën die in de meeste andere series worden uitgerekt over een heel seizoen of zelfs de hele serie. Daarbij maakt het optimaal gebruik van de vrijheid van tekenfilms om uit te beelden wat je maar wilt. En het is getekend, geregisseerd en gemonteerd met een zeldzame zorgvuldigheid, zeker nu zelfs de meest ambitieuze tekenfilmseries kunnen ogen als platte flash-animaties.

Rick and Morty doet dat nu zó goed, dat het de vraag is hoe lang ze deze ideeënstortvloed volhouden. Tot die tijd is het genieten van de leukste tekenfilmserie op Netflix. Ja, zelfs leuker dan Bojack Horseman.