PREFERISCO IL RUMORE DEL MARE
De zee in het zuiden
Preferisco il rumore del mare is een kruising tussen een Griekse tragedie en een Italiaanse smartlap. Daar waar moeders ontbreken gaan hele gezinnen naar de haaien, luidt de moraal. En: verloochen nooit je afkomst.
Silvio Orlando speelt in Preferisco il rumore del mare een man van middelbare leeftijd die zijn mama in het arme zuiden van Italië bezoekt. Zelf is hij ooit vertrokken naar het noordelijke Turijn waar hij een rijk man is geworden, maar zijn aard is nog steeds die van een zuiderling. Deze Luigi trekt zich het lot aan van de puberende jongen Rosario, die onlangs zijn moeder door moord verloor. Samen met Luigi’s zoon Matteo, even oud ongeveer als Rosario, ontstaat er een vreemde driehoeksrelatie. Niet één waarin liefde de boventoon voert; daarvoor is Preferisco il rumore del mare (‘Ik verkies het geruis van de zee’) veel te platonisch van aard. Bovendien gaat de film over het gebrek aan communicatie tussen de personages, iets wat regisseur Mimmo Calopresti treffend met zijn ingetogen en subtiele stijl neerzet.
Calopresti maakte eerder La seconda volta, een drama waarin een man de achtervolging inzet op een ex-terroriste die hem jaren geleden een kogel in het hoofd plantte. Ondanks het wat schokkende onderwerp is het evenals Preferisco een rustige film met alleen onderhuidse spanning, wel met ogenschijnlijk iets meer verhaal. Preferisco kent ook wel een kop en staart, maar Calopresti wil de kijker met zijn plot op geen enkel niveau sturen.
In de war
Vanuit een impasse werken Luigi, Rosario en Matteo naar een dreigende climax toe. En eigenlijk worden die climax en de daarmee gepaard gaande spanning alleen door de muziek gesuggereerd, die je al in het begin van de film laat weten dat er iets helemaal niet pluis is: die donkere jongen Rosario, de eerlijke oprechte zuiderling versus het verwende nest, de verwesterde Matteo, dat kan niet goed gaan. Daarboven staat de pater familias, die langzaam alle grip op zijn eigen leven aan het verliezen is, als ware het een Griekse tragedie.
De afwezigheid van de moeders van Matteo en Rosario, de één dus gestorven, de ander ‘in de war’ en ontoerekeningsvatbaar, zorgt ervoor dat Preferisco Italiaanser dan pasta is. Mannen kunnen aan het hoofd van een familie staan, maar waar moeders wegvallen, is communicatie niet meer mogelijk en vallen gezinnen als stof uit elkaar. Hierdoor oogt de film als een smartlap waarin de ouderwetse moraal hoogtij viert. Calopresti vertelt dat in het begin eigenlijk al meteen. Luigi kan niet zonder zijn moeder en achtergrond en zijn eigen ouderlijke, goede bedoelingen ten spijt verlangt Rosario in Turijn alleen maar naar het geruis van de zee in het zuiden. Afkomst moet nooit verloochend worden, lijkt de moraal van Calopresti te zijn.
Gerlinda Heywegen