Laurence Anyways
Emotionele explosies
Ze spatten weer van het scherm in de nieuwe film van Xavier Dolan: de kleuren en de verkleedpartijen in een (on)mogelijke liefdesgeschiedenis over twee mensen die zich in al die kleren en kleuren thuis willen voelen.
Het is eind jaren tachtig en hippe Canadezen hullen zich net als overal ter wereld in eyeliner en fluorkleuren. En het is zo’n beetje als in dat liedje van Blur: “Girls who are boys / Who like boys to be girls / Who do boys like they’re girls / Who do girls like they’re boys / Always should be someone you really love.”
Crossdressing is in de mode. Iedereen speelt met flexibele identiteiten. En hij, Laurence, en zij, Fred (niet voor niets zijn ook hun namen in travestie), zijn verliefd. En dat is het enige wat ertoe doet. Hij is schrijver. En zij werkt in de film. En ze zijn verliefd. Dat kan niet genoeg herhaald worden. Een man en een vrouw. En ze blijven verliefd als de mode verandert en het allemaal weer net even anders wordt. Maar dan wordt het ingewikkeld, want Laurence wil niet meer die mooie man zijn die hij is, of zij is, want Laurence is een vrouw. En moet daarvoor een vrouw worden.
De nieuwe film van Xavier Dolan, die Canadese twintiger die zich met zijn eerdere films bewees als een flamboyant talent met een obsessie voor transgressieve familie- en liefdesverhoudingen, brandt en danst diep in de liefde. De jarenlange verhouding tussen Laurence en Fred is de vulkaan waaruit kleine uitbarstingen steeds het landschap van de liefde verschroeien, veranderen en vruchtbaar maken. De uiteindelijke boodschap van de film is mild en humanistisch: mensen zijn mensen en niet tot hun sekse of gender te reduceren. De weg daar naartoe is pijnlijk en heftig, vol begrijpelijke zelfhaat en twijfel en sociale druk, en dankzij Dolans filmtaal hip, wild, geëxalteerd en operatesk. Hij heeft voor elke scène een eigen stijl gekozen. Daar moet je tegen kunnen.
Die voortdurende gevoelsexplosies maken Laurence Anyways zowel wat repetitief en daarom te lang, als veruit het beste wat Dolan ooit heeft gemaakt. De emotionele oprechtheid van de film ontroert namelijk. Het is dramaturgisch gewaagd dat acteur Melvil Poupaud, die best ook een hele mooie vrouw had kunnen spelen, in een tragische retro-travo verandert. Omdat het daar namelijk niet over gaat, over uiterlijk. Maar over hoe wie je bent, en je je voelt, en eruit ziet voortdurend op elkaar knallen als vloekende kleuren.