La hija de todas las rabias

Dit imposante debuut uit Nicaragua verdient een groot publiek. Eerder dit jaar was de film van Laura Baumeister te zien op Movies that Matter.

Films uit Nicaragua verschijnen hier zelden in de bioscopen en al helemaal niet zo’n prachtig debuut als La hija de todas las rabias (‘dochter van alle woede’).

Het is een verhaal verteld door de ogen van de elfjarige Maria, een sterk en dromerig kind dat met haar moeder Lilibeth aan de rand van Nicaragua’s grootste vuilnisbelt woont. Overleven doen ze door samen met een legertje andere scharrelaars naar spullen te zoeken die nog gerecycled en verkocht kunnen worden.

Lilibeth heeft Maria altijd geleerd dat ze sterk moet zijn, anders overleeft ze de keiharde wereld waarin ze leven niet. Maar Maria is eigenlijk iets té sterk voor haar moeder en luistert nauwelijks.

Op de achtergrond speelt een aangekondigde liberalisering van de afvalmarkt, die iedereen op de vuilnisbelt in z’n voortbestaan bedreigt. Dat leidt uiteindelijk tot geweld, maar eerst gaat er nog iets anders helemaal mis en ziet Lilibeth zich gedwongen Maria tijdelijk achter te laten bij een kennis.

Puppy’s
De film schetst een grimmig beeld van het leven van moeder en dochter, maar contrasteert dat met Maria’s dromerige blik op de wereld. Een combinatie die ook heel mooi werkte in Pan’s Labyrinth (2006), maar Laura Baumeister doet het in haar eerste film subtieler: niet met monsters, maar via het spel dat Maria speelt met een stel hondenpuppy’s en haar nachtelijke dromen waarin haar moeder een junglekat is. Cruciaal voor de ietwat bevreemdende sfeer is de muziek van Arthur Simonini (die ook de soundtrack deed van Portrait de la jeune fille en feu, 2019) en de Franse electroproducent Para One (Petite maman, 2021).

La hija de todas las rabias is een ontroerende film, omdat je geen enkel kind zo’n leven toewenst. De samenleving is er bikkelhard: iedereen buit elkaar uit en iedereen wordt aan z’n lot overgelaten, ook kinderen. Die moeten al vroeg aan het werk – Maria kan niet eens lezen en schrijven – en worden zelfs niet beschermd tegen het werken met gevaarlijke stoffen. De film laat het allemaal zien zonder er commentaar op te leveren. Onze blik blijft bij Maria en haar groeiende verdriet en boosheid als Lilibeth maar niet terugkomt.