Jongens

Kers op de taart van het succes van Mischa Kamps Jongens: vier nominaties bij de Gouden Kalveren. Waaronder zeer terecht een voor de hoofdrol van Gijs Blom als tiener Sieger, die een zonovergoten zomer lang worstelt met zijn ontluikende homoseksualiteit.

Voor veel van de grote kanshebbers bij de uitreiking van de Gouden Kalveren dit jaar moet de nominatie het startpunt worden voor gehoopt succes. Films als Nena (nog net in de bioscopen te zien), Aanmodderfakker (release op 27 november) en Zomer (nog geen distributeur, maar die komt er wellicht bij Kalversucces) moeten in het kielzog van de Kalveren hun publiek zien te vinden.
De vier nominaties voor Jongens van Mischa Kamp, waaronder die voor beste regie, en de al Moviezone Award die de film enkele dagen geleden al won, zijn daarentegen eerder een kers op de taart. De coming-of-age film over de ontluikende homoseksuele gevoelens van tiener Sieger werd al in februari op TV uitgezonden, als een van de zes Telefilms, die zich dit jaar richtten op een jong publiek. Vervolgens was de film in mei alsnog in de bioscopen te zien dankzij de toerende Gay Film Night van distributeur Cinemien en reisde hij succesvol langs internationale festivals.
Niet verwonderlijk: net als Kamps eerdere jeugdfilms, waaronder Het paard van Sinterklaas (2005) en Lellebelle (2010), maakt Jongens een gevoelig onderwerp op een subtiele en filmische wijze bespreekbaar. Wanneer hardloper Sieger (Gijs Blom) in een estafetteteam gekoppeld wordt aan Marc (Ko Zandvliet), rakelt dit gevoelens op waar hij in eerste instantie geen raad mee weet. Gedurende een zonovergoten zomer trekken ze elkaar aan en stoten ze elkaar af, met op de achtergrond de botsingen in Siegers familie: alleenstaande vader Theo (Ton Kas) kan Siegers oudere broer Eddy (Jonas Smulders) maar moeilijk de baas.
Hier en daar is voelbaar dat Jongens in eerste instantie voor een jonger publiek is gemaakt. Het intieme contact tussen de twee tieners (hitsige jongens van zestien!) blijft beperkt tot één keer stevig zoenen. Verder zien we vooral veel lonkende blikken, en gedoe met fallische ijsjes en estafettestokken dat alleen suggestief is als je het zo wil zien. Die terughoudendheid is echter geen zwakte, maar een natuurlijk onderdeel van de subtiele vertelstijl die Kamp hanteert. Hetzelfde geldt voor de nostalgie die ingebakken lijkt. Weliswaar speelt Jongens zich, in tegenstelling tot veel andere opgroeifilms die kansen maken bij de Kalveren, niet expliciet af in het verleden. Maar de setting van Jongens voelt op een prettige manier ouderwets aan. Als deze tieners samen rondhangen, is er geen smartphone te bekennen. De oudere broer van Sieger rijdt niet op een scooter maar een crossmotor en werkt, of all places, bij een houtzagerij. En van de multiculturele samenleving, met alle problemen van dien, heeft men in het naamloze dorp waar alles speelt al helemaal nooit gehoord.
Hoeft ook niet: Kamp zet in op een zomerse film over verliefdheid, en slaagt daar met verve in. Dat hoeft niet gecompliceerd te worden met al te veel realiteit.

Joost Broeren