Je verrai toujours vos visages

Beseffen daders van misdrijven wat ze aanrichten in de levens van hun slachtoffers? De speelfilm Je verrai toujours vos visages confronteert ze met de heftige gevolgen. De documentair ogende film wil iets te graag eindigen met een hoopvolle catharsis.

‘Herstelrecht’ heet de procedure waarin daders van misdrijven met hun slachtoffers in gesprek gaan. De gedachte erachter is dat zij, door te horen wat ze hebben aangericht, ervan zullen worden weerhouden om in herhaling te vervallen. Voor de slachtoffers is het positieve gevolg dat zij enige genoegdoening voelen als de dader spijt betuigt.

Over een specifieke vorm van herstelrecht, dat daders geen strafvermindering oplevert, gaat Je verrai toujours vos visages (‘Ik zal altijd jullie gezichten zien’). De film brengt drie slachtoffers van misdrijven en drie daders samen in een ruimte.

De daders zijn niet schuldig aan misdrijven tegen deze slachtoffers, maar van soortgelijke misdaden. Daders en slachtoffers hebben niet eerder met elkaar te maken gehad. Dat neemt niet weg dat de confrontatie heftig is. Een vrouw heeft angstfobieën sinds een overval vijf jaar geleden op de supermarkt waar zij werkte. Ze zit sinds die tijd thuis, kan niet meer werken en slikt kalmeringspillen. In tien minuten werd haar leven verwoest, zegt ze tegen een dader van een soortgelijke overval. Ook het leven van een man, die met zijn dochtertje thuis bruut werd overvallen is kapot. Hij raakte in een depressie, zijn zaak ging failliet en zijn huwelijk liep op de klippen. Het derde slachtoffer werd op straat met geweld beroofd, belandde in een ziekenhuis en krijgt geen vat meer op haar leven: “Mijn leven is gestopt. Vervaagd.”

De daders reageren verschillend op de trieste verhalen. Dat misdrijven zulke grote gevolgen hebben, is nieuws voor een straatrover. Hij stond tijdens berovingen altijd stijf van de adrenaline en dacht alleen aan creditcards. Een andere dader vreest dat hij onverbeterlijk en niet meer te redden is: “Ik maak altijd alles kapot.” Een derde dader, die een winkel heeft overvallen, is in de gevangenis tot inkeer gekomen en wil zijn leven beteren.

Naast de drie confrontaties van daders en slachtoffers is een vierde zaak de ingewikkeldste, waarbij je je kunt afvragen of het herstelrecht ervoor geschikt is. Twintiger Chloë werd vanaf haar zevende jarenlang door haar oudere broer misbruikt. Na een gevangenisstraf van drie jaar woont hij nu in dezelfde stad als zij. Via de reclassering heeft hij laten weten dat hij haar wil ontmoeten.

Adèle Exarchopoulos is geweldig als dit misbruikslachtoffer, dat geen slachtoffer wil zijn, en moet beslissen of ze een ontmoeting wil. Naast haar maakt het hele ensemble, met voortreffelijke acteurs als Leïla Bekhti, Élodie Bouchez, Jean-Pierre Darroussin en veteraan Miou-Miou, indruk. Enige smet is het nadrukkelijk hoopvolle einde. Mooi als het altijd zo gaat, maar we vrezen dat de werkelijkheid weerbarstiger is.