I’m So Sorry

Met zijn documentaire die de treffende titel I’m So Sorry draagt, verontschuldigt regisseur Zhao Liang zich namens de mensheid voor het radioactieve afval waarmee de aarde, de huidige bevolking en de generaties die nog zullen komen zijn opgezadeld.

Verleden, heden en toekomst vermengen zich in het beklemmende I’m So Sorry, een filmische verontschuldiging voor de effecten van kernenergie. Zozeer zelfs, dat het onduidelijk wordt aan wie regisseur Zhao Liang zijn excuses aanbiedt: aan de huidige slachtoffers die leven met de nasleep van een kernramp, aan de toekomstige, die zullen leven met de gevolgen van onze huidige keuzes, of aan de aarde zelf, die wordt volgestopt met giftig afval?

I’m So Sorry is deels een gevoelige observatie van de mensen die leven in de nasleep van nucleaire rampen zoals in Fukushima en Tsjernobyl en deels een sinistere waarschuwing voor de toekomst als we doorgaan met het opwekken van kernenergie.

Die waarschuwing ligt op de lippen van een gemaskerde man, die fluisterend verkondigt dat hij een geest is. Geesten waarschuwen mensen vaak voor gevaar of het zijn gekwelde schimmen die daders achtervolgen en straffen voor hun wandaden. In dit geval vallen de wrekende en waarschuwende kant samen: de mens is immers zowel slachtoffer als veroorzaker van kernrampen.

De geest, onze verteller, zweeft door de wereld op zoek naar de gevolgen van kernenergie. In een caleidoscoop van verdriet zien we de verschillende slachtoffers. De mooiste scènes zijn die waarin zij stilletjes naar de camera staren. Ze zijn verslagen door de impact van beslissingen waar ze geen deel aan hadden en waar ze ook niets meer aan kunnen doen.

Niet alles wat de geest laat zien, werkt even goed. Soms is zijn blikveld zo breed, dat het afleidt van de boodschap. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer 9/11 ter sprake komt, een gebeurtenis die zeker invloed heeft gehad op het vermogen van de mensheid te hopen op een mooie toekomst maar die verder losstaat van het hoofdthema van de film.

I’m So Sorry is een diep melancholische schets van de staat van de wereld. Het is een spookachtig droevig verhaal over de slachtoffers, zowel de huidige als toekomstige, van kernrampen. Een kind – het resultaat van de liefde tussen een man en een vrouw – is misvormd als gevolg van radioactieve straling tijdens de zwangerschap. “Ik wist niet dat hier niet mochten liefhebben”, zegt de moeder. Het is een van de mooiste, verdrietigste en meest treffende uitspraken uit de film. Want het leven zelf staat op het spel, zo laat Zhao met deze waarschuwing voor kernenergie zien.