I Am Greta

Zo jong, zo slim, zo standvastig: de documentaire I Am Greta is een geslaagd eerbetoon aan de zeventienjarige Greta Thunberg.

Wat kan framing toch geniepig zijn. Zelfs wie de klimaatzorgen van de nu zeventienjarige Zweedse gymnasiast Greta Thunberg deelt en haar opkomst als boegbeeld van wereldwijde jongerenstakingen blij verrast heeft gevolgd, weet door de manier waarop ze in het nieuws voorbijkomt óók dat er ‘iets met haar is’. Thunberg heeft het syndroom van Asperger, ze was depressief, ze is kortom anders, een beetje vreemd. En haar ouders, welke invloed hebben die op haar stroom aan publieke optredens, culminerend in eretitels als Time’s ‘Person of the Year’ (2019)?

I Am Greta van de Zweedse documentairemaker Nathan Grossman toont onnadrukkelijk maar haarfijn aan dat dit soort vragen juist door Thunbergs haters – en ze heeft er een heleboel – opzettelijk worden opgeworpen om zo de inhoud van haar missie te ontkrachten. Grossman filmde Thunberg vanaf haar eerste, eenzame schoolstaking in 2018 en viel met zijn neus in de boter: toen de internationale uitnodigingen begonnen binnen te stromen, mocht hij met zijn camera mee op reis. Per auto, bus, trein en zelfs per zeilboot – om zonder te vliegen de VN-klimaattop in New York te kunnen bijwonen – volgt hij Greta en haar lieve, wat onhandige vader Svante richting de meutes en weer terug naar huis, in stil Stockholm. De explosies van energie die ze genereert zijn soms bijna angstaanjagend.

Wat Thunbergs autisme betreft rekt I Am Greta vooral de gangbare, nauwe definitie van wat normaal gedrag is op. Thunberg houdt niet van small talk, ze is koppig en hyper-sensitief, maar ze is volwassener dan veel van de ongemakkelijk grimassende figuren die ze tegenkomt in de bastions van de macht. Al sinds haar achtste kan ze geen natuurramp of klimaatschending meer negeren; dat maakte haar leven tijdelijk zo zwaar dat ze niet meer verder wilde. Haar ouders bogen eerst voor haar eis van een soberder levensstijl, en zien nu hoe hun kind verder opknapt doordat ze eindelijk medestanders vindt. Voor hun telt Greta’s genezing, niet het ongebruikelijke medicijn.

Eigenlijk kleeft aan deze meeslepende documentaire maar één minpunt: terwijl regisseur Grossman zijn best doet om zijn hoofdpersoon in zelfbeheersing te evenaren, schiet de soundtrack voortdurend in overdrive. Violen! Treurballades! Het had allemaal niet gehoeven. De beelden maken zelf al diepe indruk.