God’s Own Country

Een lichaam ploegen als het land

Francis Lee onderzoekt een onmogelijke liefde in zijn onstuimige debuut God’s Own Country waarin een Britse boer zijn hart opent voor een Roemeense seizoensarbeider.

In zijn debuutfilm God’s Own Country schetst Francis Lee het plattelandsbestaan niet als de knusse romantiek van Boer zoekt vrouw. En ook niet als het paradijs op aarde waarin Richard Gere en Brooke Adams stiekem om elkaar dartelen in Terence Malick’s iconische Days of Heaven (1978). Nee, het Britse platteland waar de op zichzelf aangewezen puber Johhny Saxby (Josh O’Connor) zijn dagen slijt is leeg, onstuimig en ruw.

Vuk Janic’ documentaire Het mysterie van de melkrobots (2017) liet goed zien hoe boerderijen werken als familiebedrijven. Wie in een boerengezin opgroeit wordt dikwijls geacht het stokje over te nemen. Voor Johhny is die tijd te vroeg aangebroken. Amper volwassen moet hij de taken vervullen die zijn grootmoeder en zijn door een beroerte getroffen vader niet meer kunnen dragen. In God’s Own Country is het platteland daardoor een plek waar constant iets moet. Als er geen land bewerkt hoeft te worden moet de stal uitgemest. En daarna zijn er nog een heleboel andere taken die Johhny niet aan het doen is.

Johhny drinkt elke nacht. De openingsscène toont hem midden in de nacht, kokhalzend in de badkamer. Spanning hangt altijd in de lucht. De driftige emoties van Johhny en zijn strenge vader hangen als dikke nevel over het huishouden van de Saxbys. Daarom wordt seizoenarbeider Gheorghe Ionescu (Alec Secareanu) gevraagd om mee te helpen op het land.

Met het arriveren van de Roemeen snijdt Lee twee belangrijke onderwerpen aan: xenofobie en homofobie op het platteland. Gheorge en Johhny zijn constant op elkaar aangewezen en hoewel dat eerst alleen maar lijkt te schuren, groeit er vanzelf een intieme band tussen de twee jongens. In eerste instantie verwerpt Johhny die intimiteit, maar wie is hij om zijn hart te negeren?

Bij vlagen doet deze ontluikende relatie denken aan de voorzichtige, flirterige interactie tussen Armie Hammer en Timothée Chalamet in Luca Guadagnino’s Call Me by Your Name. Het grote verschil is dat hun personages Oliver en Elio in intellectuele omgevingen verkeren en onder woorden kunnen brengen wat ze voor elkaar voelen. Vooral Johhny mist dat vermogen. Hij heeft geen woorden voor zijn onderdrukte gevoelens dus die komen naar buiten als een donderstorm. Zijn relatie met Gheorge wordt daardoor net zo fysiek als zijn relatie met het land: het is een lichaam om te bewerken, om de baas over te zijn en om uit te halen wat hij nodig heeft. Maar zo werken relaties niet. Lee laat prachtig zien hoe Johhny Saxby voor het eerst moet heroverwegen hoe hij invulling geeft aan zijn leven, zijn liefde en het land waarop hij leeft. Zou de titel slaan op zijn mogelijkheid om de baas in zijn eigen leven te worden? Ondanks de tegenslagen geeft het ontroerende God’s Own Country genoeg aanleiding om te geloven dat deze twee jongens de leegte van dit platteland met elkaar zouden kunnen vullen.