FÉLIX ET LOLA

De Lola uit Patrice Lecontes Félix et Lola is niet bepaald de stoere of verleidelijke vrouw die je je na al die andere film-Lola’s gemakkelijk bij deze naam voorstelt. Maar wie is ze dan wel? En levert die vraag een geslaagde film op?

Patrice Leconte opent Félix et Lola met een melancholieke ballade vol vibrafoongedroom. Een zanger staat bezield te zingen op het podium van een nachtclub, met schuifelende paartjes aan zijn voeten. Een kalme, onbezorgde scène, totdat een man in het publiek zijn revolver trekt. Dat moet Félix zijn. Op de een of andere manier zie je dat aan zijn ogen. Wie is dan die zanger, dat hij het verdient om neergeknald te worden? Het zal wel met Lola te maken hebben, maar dat personage heeft zich nog niet in de scène gemengd. Misschien is ze dood, en schiet Félix de zanger neer uit wraak. In deze film zal echter weinig zijn wat het schijnt, en de opening geeft dat heel compact weer. Maar daar kom je pas aan het einde achter.
Want dan wordt duidelijk dat Leconte (La fille sur le pont, La veuve de Saint-Pierre) zijn drama bedoeld heeft als een spel dat de toeschouwer in alle ernst moet spelen, bewust of onbewust, en dat al bij de titel begint. Waar denk je aan bij de naam ‘Lola’: Sternbergs verleidster, of Tykwers roodharige atlete? Zeker niet de druilerige verschijning die in de tweede scène van de film met een lang gezicht botsautootje zit te rijden. Deze Lola (Charlotte Gainsbourg) past eerder bij de Franse traditie van ongrijpbare vrouwen die met gesloten gezicht in het oneindige staren, en juist daarmee het hoofd op hol brengen van mannen als de nuchtere Félix (Philippe Torreton). Zelfs het voor dit genre verplichte getuur-uit-het-raam-van-de-trein is door Leconte niet vergeten.

Herkansing
Lola ontpopt zich als een archetypische raadseldame, die op geen enkele belangrijke vraag antwoord durft te geven, en soms zomaar verdwijnt. Die haar vriend om vertrouwen smeekt terwijl ze de ene na de andere leugen spuit. Die om onverklaarbare redenen flauw valt of bang wordt van kindertekeningen. Met andere woorden, niets nieuws onder de zon.
Maar precies wanneer verveling en voorspelbaarheid toe dreigen te slaan, neemt de plot een wending waarmee alles zowaar een nieuwe, verrassende betekenis krijgt. We hebben je beetgenomen, kan Leconte dan zeggen. Ga nu maar eens nadenken over wat je zojuist hebt gezien en gehoord. Of wat je juist niet gezien en gehoord hebt. De clichés rond Lola’s personage blijken zowaar de brandstof waar de film op drijft.
In navolging van Fight club en The sixth sense smeekt Félix et Lola dan ook om een tweede kijkbeurt. Maar bij een herkansing zal de film zijn gekunstelde karakter waarschijnlijk niet meer kunnen verbergen. Zo komt Leconte met handenvol scènes die, als je het eenmaal weet, nogal gemakkelijk naar de pointe vooruitwijzen. In het nieuwe perspectief zijn de personages bovendien weinig meer dan speelballen van het scenario, met al zijn paadjes tussen leugen en vertrouwen, waarheid en misvatting, geloof en bedrog. Daarmee overstijgt Félix et Lola nooit het niveau van de handig gemaakte, maar ondanks alles ontroerende gimmick. En ontmaskert Leconte zichzelf als een onvervalste ideeënverfilmer.

Kevin Toma