Fallout

Eén ding kunnen we inmiddels zeker stellen: film is het verkeerde medium om games naar een groot scherm te brengen. Na de geslaagde adaptatie van The Last of Us en nu Fallout is duidelijk dat alleen een serie de reikwijdte van een open wereld game aankan.

Voor gamers is het vaak de eerste en belangrijkste vraag: is het gelukt om de gelaagde beleving van een game te vertalen naar het meer lineaire medium van een film/serie?

Je kunt erover twisten of dat een eerlijke vraag is. Iemand die weken, misschien wel maanden heeft rondgezworven in de eindeloze wereld van Fallout zal diezelfde combinatie van vrijheid, verlatenheid en spanning nooit in een serie terugvinden. In de beste open wereld games zit natuurlijk ook een min of meer lineair verhaal maar daarnaast is het doelloos rondzwerven het hele punt. Zeker in een game zo groot als Fallout 4. Dat kan een serie zich niet permitteren.

Als je even rustig nadenkt over de gok die Amazon moest nemen met de adaptatie van de immens populaire Fallout-games, verdient alleen al die beslissing respect. Hoe vertaal je de waanzin van een postapocalyptische wereld vol gemuteerde mensen en insecten naar tv en laat je bovendien het hysterische jaren-vijftigdesign uit de game intact? Er bestaat geen enkel ander moment in de geschiedenis van de mensheid waarin destructieve kracht én naïviteit (‘duck and cover’) zo groot waren. Het idee van de gameontwikkelaars om een wereld te creëren in een radioactieve woestenij, in de fallout van een nucleaire oorlog en ondertussen die naïviteit te persifleren, was briljant. Echt briljant.

Een serie daarvan maken, vereist op de eerste plaats kill your darlings. Heel veel darlings. Je moet als schrijver meer vernietigen dan creëren. Wie in de serie ergens een flesje Nuka Cola voorbij ziet komen en de game niet heeft gespeeld, kan niet weten welke fantastische uitbreiding van de basisgame daarachter schuilgaat, Nuka World uit 2016. Zal niet beseffen hoe slim het was om een hele extensie te bouwen rond cola, een van de iconen van de Amerikaanse consumentencultuur. Wanneer gamers een van de personages in de serie horen zeggen: “In the wasteland, you get sidetracked by bullshit every goddamned time“, herkennen die onmiddellijk dat gevoel uit de game: je trekt er op uit om x te doen, en je belandt vrijwel meteen in een ander avontuur.

Maar linksom of rechtsom: iets van dat rondzwerven moest de serie zien te behouden. Omdat dat het dna is van Fallout en omdat het een vanzelfsprekende manier is om een wereld tot leven te brengen. De serie begint in Vault 33, een van de gigantische ondergrondse atoombunkers die de Vault-Tec Corporation in de vroege 21ste eeuw door heel Amerika bouwde in opdracht van de Amerikaanse overheid. In de Vaults heerst op het eerste gezicht het breed uitgedragen optimisme van de Amerikaanse jaren vijftig: de wereld is maakbaar en we kunnen de boel in de hand houden. Op welke manier dat optimisme een façade is en wat daarachter schuilgaat, is zo ongeveer de centrale verhaallijn van de serie.

Het belangrijkste personage is Lucy MacLean (doorbraakrol van Ella Purnell), dochter van ‘Vault Overseer’ Hank MacLean (Kyle MacLachlan). Na de ontvoering van haar vader door ‘Raders’ die Vault 33 binnendringen, verlaat ze de veilige enclave van de bunker en trekt ze de Wasteland in. Tegelijk lopen we mee met twee andere personages: soldaat Maximus van de Brotherhood of Steel, een militair georganiseerde factie die orde zegt te willen herstellen in Amerika. Hij trekt door de Wasteland in het kenmerkende Power Armor, dat in de game cruciaal was om te overleven.

Het meest vermakelijke personage is ‘The Ghoul’, gespeeld door Walton Goggins (uit onder meer Justified). In de radioactieve wereld van Fallout zijn ghouls mutanten die uiteindelijk veranderen in een soort wilde, dierlijke zombies. Alleen met medicijnen kan die mutatie onderdrukt worden. Via het personage van The Ghoul kijkt de serie terug naar de 21ste eeuw – Fallout speelt zich af in 2296 – om uit te leggen waardoor de wereld toen werd vernietigd. Leuk detail: in die flashbacks vertelt de serie terloops de origine van het iconische Fallout-mannetje Vault Boy met z’n opgestoken duim. Zowel Lucy als Maximus als The Ghoul raken elk om een andere reden betrokken bij de jacht op een raadselachtige technologie die (helemaal in de geest van de game) verstopt zit in een dood en rottend hoofd dat personages de hele serie door met zich meedragen.

De makers hadden zulke waanzin nog wel wat verder mogen opvoeren. De serie voelt soms wat aan de tamme kant, alsof men zich heeft ingehouden. Hoewel dat ook wel weer een reactie is die waarschijnlijk alleen de gamers zullen hebben omdat die weten wat er in de Wasteland nog meer te halen is. Toch is dit een indrukwekkende adaptatie. In slechts acht afleveringen wordt de wereld van de Wasteland opgetrokken, krijgt Fallout een achtergrondverhaal in de 21ste eeuw en is ruimte voor bijtende kritiek en lol. Acht afleveringen die minstens om een tweede en misschien zelfs om een derde seizoen vragen. In een eventueel nieuw seizoen willen we de vriendelijke, orgaanverwijderende robot met Engels accent graag terugzien.

Elk van de drie hoofdpersonages is boeiend om mee op te trekken. Lucy omdat ze haar naïeve wereldbeeld uit de Vault zowat elke vijf minuten moet bijstellen als ze eenmaal uit de bunker is. En natuurlijk om wat ze meemaakt. The Ghoul om z’n kadaverhumor en algehele klootzakkerigheid. Waar die vandaan komt, wordt trouwens ook uitgelegd. Maar vooral ook Maximus. De snelle, goedkope oplossing was geweest om daar een eendimensionaal personage van te maken: power armor aan en schieten maar. De makers kozen voor een gelaagd personage dat zowel scherp en doortastend als naïef en onzeker kan zijn. Samen halen ze elk op hun eigen manier de hypocrisie in de wereld naar boven.

Fallout is sinds 10 april 2024 te zien op Prime Video.