FACTORY GIRL

Dankzij Andy Warhols beroemde 15 minuten zijn roem en beroemdheid al een halve eeuw lopende band-werk. factory girl Edie Sedgwick was een van de eersten die in de ploegendienst ten onder ging.

Wie wil weten waarom de hele glossy glamour gossip-wereld deze zomer zat te wachten op de dood van zangeres Amy Winehouse (op het moment dat ik dit schrijf leeft ze trouwens nog) die komt door George Hickenloopers portret van factory girl Edie Sedgwick een hoop te weten over de lopende band-mechanismen van roem en doem. Niet dat dat verhaal niet al eerder en vaak ook beter is verteld. Maar we zijn schijnbaar erg hardleers. En erg sensatiebelust. En de zilverglinsterende zweem die alle verhalen over pop art-kunstenaar Andy Warhol en zijn lange parade van (pop)sterren en protegés omgeeft is nu eenmaal onweerstaanbaar.
George Hickenloopers voornaamste wapenfeit in de filmwereld is zijn co-regie van de docu hearts of darkness uit 1991. Hierin ontrafelt hij het maakproces van Francis Ford Coppola’s Vietnam-film apocalypse now (1979). Die docu is vooral indrukwekkend door de manier waarop regisseur Coppola en hoofdrolspeler Marlon Brando ("The horror… the horror…") hun verstand niet helemaal probeerden kwijt te raken tijdens een van de meest intensieve filmproducties uit de geschiedenis.

Vampier
Een vergelijkbare fascinatie tekent ook factory girl. Hoewel speelfilm en dus fictie, doet Hickenlooper net alsof ook factory girl een docu is. Door middel van fake-interviews en nep-echte beelden mixt hij zijn eigen verhaal bij elkaar. Dat gaat over hoe de getroebleerde erfgename Edie Sedgwick halverwege de jaren zestig naar New York vertrok en daar door vampier Warhol werd opgemerkt (ze was ‘oud geld’ en hielp hem zo een nieuwe markt voor zijn werk aan te boren). Met Warhol slaan we vervolgens bijna verlekkerd haar ondergang gade.
factory girl is onsamenhangend, overdreven uitleggerig (nog voor ze Warhol heeft ontmoet legt Sedgwick een nieuwe generatie al uit: "I mean, he’s changing the way we look at the world, isn’t he?") en gaat dan weer van allerlei voorkennis uit (zanger Bob Dylan met wie Sedgwick een vermeende relatie had wordt om juridische redenen alleen maar aangeduid als de ‘musician’). Toch doet Hickenlooper geen onverdienstelijke poging om door te dringen in de fascinatie die Warhol voor de peroxideblonde, graatmagere amfetaminevlinder had. Hij portretteert Guy Pearce’s Warhol en Sienna Millers Sedgwick als spiegelbeelden. Ze zijn als een nachtzwarte broer en zus in een ongezonde symbiotische verhouding. Sedgwick is als het laatste glimpje daglicht dat door de zwaartekracht van Warhols zwarte gat werd opgezogen.
Kunsthistorisch klopt er natuurlijk allemaal geen ene Warholia van. Recht aan de waarbestaande figuren doet dat niet. Maar de film weet een pijnlijk gevoel van medelijden op te wekken met zowel Sedgwick als die angstaanjagende Warhol zelf. Ze zijn de monsters die ze zelf met hun roemverslaving hebben gecreëerd. Maar wij houden ze nog steeds in leven. Dat is een boodschap die beter in de ambiguïteit van factory girl overkomt, dan als de zoveelste mediawijze slogan, die ook zomaar uit de mond van Warhol zelf had kunnen komen.

Dana Linssen