Digger

Digger is een atypische Griekse film die, deels bewust, stereotypering van dat land vermijdt. Georgis Grigorakis verwerkt klimaatproblematiek in een drama rond een vader en zoon, waarbij de regisseur duidelijk partij kiest.

Denk aan bos en Griekenland en je denkt niet aan eikenbomen, maar aan olijfbomen, droogte en bosbranden. Denk aan Griekenland en vaders en zonen en een vastgeroest patriarchaat doemt op, alsof Poseidon met woeste baard en gouden drietand uit zee oprijst.

Digger is een atypische Griekse film, doordat debuterend regisseur Georgis Grigorakis tegen deze twee onlosmakelijk met het land verbonden beelden in gaat, en vooral door dat eens niet als statement te doen – want ook hier is de enige rol van betekenis voor een vrouwelijk personage helaas beperkt tot een onuitgewerkte zijplot. Digger gaat weliswaar om de getroebleerde relatie van een vader en zoon die elkaar na twintig jaar weerzien, maar het is geen film van hoog oplopende ruzies, machismo en testosteron. Het weerzien is eerder ongemakkelijk.

Ondertussen is de hoofdrol voor het bos waar alles zich afspeelt. Een enorme modderstroom daalt op een regenachtige dag als lava de heuvel af. Een van onderaf gefilmde boom verliest in slow motion zijn bladeren. Ook dit bos moet eraan: een groot mijnbouwbedrijf koopt de ene na de andere landeigenaar uit. De bosbewoners noemen het bedrijf, als in een antikapitalistisch sprookje, steevast ‘het monster’.

Tegen de achtergrond van dit conflict is zoon Johnny (Argyris Panadazaras) teruggekeerd naar vader Nikitas (Vangelis Mourikis) om de helft van zijn land op te eisen. Twee koppige mannen tegenover elkaar en de het adem van ‘het monster’ in hun nek. Ze hebben woorden, ze zijn op momenten onwennig, maar ze zijn ook gewoon vader en zoon. Vader had het liefst gehad dat zijn kind in dit bos zou opgroeien, daar waar hij zelf al decennia woont. Hij hield al van dit boslandschap voordat hij de moeder van zijn zoon leerde kennen, memoreert hij op een gegeven moment. Maar zij, een vrouw uit Kreta, nam hun zoon na de scheiding mee naar zee. Het komt naar boven in een monoloog tijdens een autorit, mooi achteloos gespeeld door Mourikis (hier vooral bekend als de vader uit Attenberg van Athina Rachel Tsangari, een van de producenten van Digger).

In dit soort scènes schetst Grigorakis meermaals vaders liefde voor de natuur. Dat de sympathie van de regisseur bij de vader én bij het bedreigde bos ligt, daarover is geen twijfel mogelijk. Dat uit zich ook in de momenten waarop Grigorakis, zijn achtergrond in de fotografie indachtig, het landschap laat spreken. Daar is de film op zijn best.

Met name in het begin van Digger is tekst schaars en durft Grigorakis vol op zijn beelden te vertrouwen. Maar al snel ontstaat er een teveel aan woorden en plot. Die veelheid zorgt ervoor dat alles een beetje gaat zweven en klimaatnood en vader-zoon drama geforceerd naar elkaar toe dansen. Een puntgave film is Digger daardoor niet, maar het is wel een film die te prijzen is om zijn welkome andere perspectief. Met oog voor een natuurlijke modderstroom, in plaats van een aangestoken bosbrand.

Digger is vanaf 20 juni 2023 te zien op Mubi (VoD).