Cuties

Het speelfilmdebuut van Maïmouna Doucouré veroorzaakte verhit debat over de seksualisering van jonge meisjes. Laat dat nou precies zijn wat de Frans-Senegalese scenarist en regisseur wil aankaarten met Cuties, een toegankelijke weergave van het geseksualiseerde zelfbeeld van moderne tieners.

Maïmouna Doucouré’s speelfilmdebuut Cuties (Mignonnes) is niet meer los te zien van de controverse die erover losbarstte. Op dit moment scoort Cuties een 2,4 uit 10 op filmdatabase IMDb, waar duizenden mensen de laagste score gaven zonder de film te hebben gezien. Hun reden? Deze bedachtzame film over het schijnbaar bevrijdende effect van kostuum en dans zou pedofilie promoten.

Dat idee begon bij het promotiebeeld waarmee de film aanvankelijk door Netflix onder de aandacht werd gebracht: vijf schaars geklede, jonge tienermeisjes in dansposes die we associëren met stripclubs. Voor wie daar ontvankelijk voor is, was het het zoveelste bewijs dat de liberale filmindustrie grossiert in de seksualisering van kinderen.

Dat is te kort door de bocht. Dat filmmakers iets expliciet in beeld brengen, betekent niet dat ze het daarmee goedkeuren of normaliseren. Doucouré schreef juist een genuanceerd scenario over de mogelijke keerzijdes van deze vorm van geseksualiseerde emancipatie op jonge leeftijd, maar dat weet je pas als je de film hebt gezien. In interviews verdedigde ze zich in ieder geval met verve: “Ik wilde tonen wat er echt op scholen en op sociale media gebeurt”, stelde ze in The Washington Post. “Ik confronteer mensen met beelden van jonge meisjes die zich opmaken, omkleden en suggestief dansen om hun favoriete popicoon te imiteren. Meisjes van elf leven 24 uur per dag in die wereld. Van mijn volwassen publiek vraag ik slechts 96 minuten.”

Die 96 minuten beleven we vanuit het perspectief van Amy (Fathia Youssouf), een elfjarig meisje uit een Islamitisch gezin in Frankrijk dat betoverd raakt door de rebellie van het dansgroepje The Cuties. Deze vier schoolgenootjes van Amy beheersen de kunst van de moderne videoclipdans volledig – denk: Ema voor kids. De opzet van het verhaal lijkt dan weer meer op Mean Girls of het recente Skate Kitchen: een buitenstaander raakt in de ban van een vriendengroepje, wordt deel van die sociale kring en komt uiteindelijk zo hoog in de groeps­hierarchië terecht dat ze er op het einde bijna uit dreigt te klappen. En dat terwijl haar thuissituatie het eigenlijk niet toelaat dat ze deel van deze nieuwe wereld en cultuur wordt.

De heisa rond Cuties leidt af van een veel interessanter debat dat uit de film opkomt, rond de maatschappelijke rol van de vrouw. Amy’s traditionele gezin probeert haar op dogmatische wijze af te schermen van de buitenwereld. Doucouré daagt ons daarmee uit om na te denken over de grenzen van objectificatie. Wordt Amy eigenlijk niet in een veel problematischer hokje geduwd door de geseksualiseerde popcultuur dan door die religieuze traditie? Dat Cuties zoveel losmaakt, spreekt boekdelen over de urgentie van dit onderwerp. Na het zien van de film is het tijd om dat debat een stap verder te brengen.

Cuties is vanaf 9 september te zien via Netflix.