Certain Women

De meeste mensen leiden levens in stille wanhoop, schreef de Amerikaanse dichter-filosoof Henry David Thoreau, in zijn levenslange zoektocht naar een antwoord op de vraag of de mens ooit werkelijk vrij kan zijn en bewust kan leven, zonder te vervallen in de sleur van het alledaagse.

Het is een sleutelzin tot zoveel onafhankelijke Amerikaanse cinema. In de levens van de vier vrouwen die Kelly Reichardt portretteert in het op drie korte verhalen van schrijfster Maile Meloy gebaseerde Certain Women, vlammen af en toe van die momenten van vrijheid en authenticiteit op, van een gevoel dat heel even groter mag zijn dan al het andere, maar het smeult heel diep in de zich voortslepende alledaagsheid. Het schuilt in een stralende blik, in een nachtelijk ritje te paard, een stiekeme sigaret, in een gestolen moment van advocate Laura Dern, huismoeder Michelle Williams, invaljuf Kristen Stewart en stalknecht Lily Gladstone.

Ze hunkeren. Naar iets. Onuitsprekelijks. En dat is hun tragiek. Of misschien niet eens hun tragiek. Want Reichardt (Old Joy, Wendy and Lucy, Meek’s Cutoff) oordeelt nooit over haar personages. Ze weeft ze in het landschap – in een grauw en ongastvrij tussenseizoen in de bergen van Montana. Reichardt is een van de weinige Amerikaanse filmmakers die haar verhalen consequent niet in New York of Californië situeert, en daardoor kan ontsnappen aan de haast en het gebabbel dat de dichtst bevolkte gebieden van de VS kenmerkt. In het provinciestadje Livingstone is het leven stiller, trager. Reichardt is een van die zeldzame filmmakers die oog heeft voor het feit dat ook in kleine gemeenschappen mensen leven met gevoelens van pijn en verlangen.

Je kunt Certain Women haast niet navertellen, want het gaat niet over waar het over gaat; het losse drieluik is een momentopname, geen verhaal dat op grote inzichten afstevent. Maar het is hartverscheurend in z’n kwetsbare aandacht voor detail.