Broers

Bram Schouws speelfilmdebuut gaat over onvoorwaardelijke broederliefde en definitief afscheid, thema’s rechtstreeks afkomstig van zijn korte film Sevilla. Broers bouwt hier en daar voort op die thema’s, maar rekt ze bovenal uit over een te lange speelduur.

"Waarom zou je hier niet durven staan en wel daar beneden op de stoeprand?" Lukas (Jonas Smulders) begint aan een studie natuurkunde en komt logeren in de studentenkamer van zijn stoerdere broer Alexander (Niels Gomperts). Ze hangen op het dak van diens studentenflat. Alexander staat op het randje met zijn blote voeten half over de afgrond. "Hoogtevrees zit hier", zegt hij wijzend naar zijn voorhoofd. Hoewel een zenuwachtige Lukas naast hem komt staan zullen zijn tenen nooit over de afgrond uitsteken.

Dit is de dynamiek die de relatie tussen de twee broers van het speelfilmdebuut van Bram Schouw definieert. Lukas is geïntimideerd door de impulsieve acties van zijn broer. Toch kan hij niet zonder hem. Een moeilijke beslissing staat hem dus te wachten als Alexander midden in de nacht besluit om naar Frankrijk te liften. Schouw vangt de bijhorende wrijving van dit moment dankzij een sterke montage van Annelien van Wijnbergen: Broers opent op de door lantaarns verlichte A10, waar Lukas met versnelde pas op Alexander afstevent. Er is een worsteling, een korte onenigheid en dan stapt Alexander in een gestopte vrachtwagen. Pas later, na de scène op Alexanders dak, zien we dat Lukas ook meegaat naar Frankrijk.

Deze sprongen in de tijd zijn kenmerkend voor de vertelstijl van Schouw, die in korte films als All Those Sunflowers (2014) en Sevilla (2012) eerder speelde met chronologie. In Sevilla gebruikte Schouw een parallelle montage om het verhaal te vertellen van twee broers die met de vriendin van de oudste op vakantie naar Sevilla gaan. Daar maken het meisje en het jongste broertje een tragisch ongeluk mee. Zonder het vooraf aan te kondigen snijdt Sevilla tussen de verheugde momenten voor en de emotioneel verdrukkende momenten na het plotse overlijden van de oudere broer.

In Broers verdwijnt Alexander ook; dit blijft het type persoon die met zijn tenen over de afgrond durft te staan. Met een innemende blik brengt Schouw het daaropvolgende emotionele trauma van Lukas over. Hierdoor komt het sterke spel van Smulders naar voren die het meeste materiaal krijgt om mee te werken. Alsnog begint Broers na Alexanders overlijden aan zeggingskracht in te boeten. Waar Sevilla met weinig woorden een emotioneel vernietigende onthulling kon bewerkstelligen, verliest Broers zich in een te lang scenario met nog onderontwikkelde momenten. Het obligate liefdesplot is bovenal een simplistische schets van romantiek die bewijst dat het Schouw vooral om broederliefde te doen is. Verder gaat Broers niet. Dat voelt als de stagnatie van een goede filmmaker die eerder met minder minuten meer heeft weten te vertellen.