BEAUTIFUL PEOPLE

Regisseur Jasmin Dizdar volgt in zijn opmerkelijke debuut Beautiful people een groot aantal inwoners van Londen. De caleidoscopische film is afwisselend schokkend, lieflijk, treurig en satirisch.

Beautiful people is een film met vele gezichten. Het is een satire, een sociaal bewogen drama over rassenhaat en huwelijksleed, een surrealistische tragikomedie en een film over het WK voetbal. De in Bosnië opgegroeide en tot Brit genaturaliseerde regisseur Jasmin Dizdar gaat nog verder in zijn ambitieuze opzet. Zijn debuut wordt bevolk door een grote hoeveelheid personages die bijna allemaal evenveel aandacht krijgen. De film bezwijkt echter nooit onder zijn eigen gewicht, omdat hun verhalen met veel dynamiek en aandacht voor detail worden verteld.
Net als al die films met hoopvolle, maar ironisch bedoelde titels als Life is sweet, Happiness, High hopes en La vita è bella, is ook de titel Beautiful people dubbelzinnig op te vatten. Lang niet alle personages zijn van binnen of van buiten mooi en bijna iedereen worstelt wel met zichzelf, met anderen of met het leven in het algemeen. Toch is de film niet zwaarwichtig of deprimerend, omdat Dizdar duidelijk een feelgood movie wilde maken, eentje met zwarte randjes dan welteverstaan. Dizdar is een optimist tegen beter weten in.

Snobistisch
De caleidoscopische plot heeft wat weg van de films van Robert Altman. Beautiful people portretteert een handjevol Londenaars, van een depressieve dokter, een illegale Bosniër, een arrogant lid van het Hogerhuis, een geobsedeerde oorlogsverslaggever tot een heroïneverslaafde hooligan. Zelden raken deze levens elkaar, maar toch is er een rode draad te ontwaren. Iedereen krijgt op directe of indirecte wijze te maken met de oorlog in Bosnië, hoewel sommigen liever naar het WK voetbal kijken.
Zo legt een opstandige vrouw van goede huize het aan met een illegale Bosniër, waarmee zij haar snobistische ouders tegen het hoofd stoot. De voetbalhooligan belandt, in een surrealistische plotwending, per ongeluk in een vliegtuig naar Bosnië, waar hij plotseling midden in een ziekenhuis met oorlogsslachtoffers zit. Hier ziet hij voor het eerst zijn egoïsme onder ogen. Dizdar brengt deze stichtelijke boodschap met een grote grijns, want natuurlijk komt zo’n grote omwenteling in iemands leven nogal drakerig en onwaarschijnlijk over. Daar lijkt het Dizdar precies om te doen: rauw realisme combineren met sprookjesachtige blijdschap.
Dizdar werkt herhaaldelijk op de gemoedsrust van de kijker door zijn gepolariseerde personages onverwachte — soms schokkende, soms lieve — eigenschappen mee te geven. Soms is die truc wat al te doorzichtig. Maar daar tegenover staan genoeg scènes die wel doel treffen. Zoals het pijnlijke gesprek tussen een sombere dokter met een huwelijkscrisis en zijn patiënt, een zwangere Bosnische vrouw. In zeer gebrekkig Engels probeert ze hem uit te leggen dat ze haar kind niet wil baren. De dokter probeert haar anti-depressiva aan te smeren, maar later zal blijken dat deze vrouw verkracht is door een vijandige soldaat. Veelbetekenend is de naam die haar dochtertje zal krijgen: Chaos.
Beautiful people levert opnieuw bewijs voor de stelling dat de ellende in de wereld pas dichtbij de zappende tv-kijker komt als het vermenselijkt en herkenbaar wordt. Pas als je je kan identificeren met oorlogsslachtoffers en hooligans, ontstaat er engagement. Ook door de uiteindelijk overheersende blije toon lijkt Dizdar te bedelen naar de gunsten van het publiek, hoewel zijn koppige optimisme ook als statement kan worden opgevat. Niet voor niets eindigt de film met een parmantige, gebalde vuist.

Mariska Graveland