Producent Leviathan in Rusland veroordeeld tot 8,5 jaar cel
Terwijl de oorlog in Oekraïne zich voortsleept, probeert Poetin met steeds zwaardere middelen greep te houden op het binnenlands verzet. Een Russische rechtbank heeft filmproducent Aleksandr Rodnjanski (onder andere Leviathan en Beanpole) bij verstek veroordeeld tot 8,5 jaar cel. Hij zou anti-oorlogsberichten hebben verspreid via Instagram.
Vorig jaar al vaardigde de Russische rechtbank een arrestatiebevel uit tegen de inmiddels 63-jarige Rodnjanski. De producent was echter op tijd het land ontvlucht. Dat weerhield de rechters er niet van hem als ‘buitenlandse agent’ in de beklaagdenbank te zetten. Hij zou het moraal van de strijdkrachten ondermijnen door nepnieuws te verspreiden en anti-oorlogsberichten hebben gepost op social media. De openbaar aanklager eiste 9,5 jaar cel. Het oordeel kwam een jaar lager uit.
Rodnjanski’s veroordeling is de meest recente in een lange lijst van politiek gemotiveerde rechtbankuitspraken waarmee het regime van Poetin de oppositie monddood hoopt te maken. Duizenden tegenstanders zijn inmiddels veroordeeld op een manier die sterk doet denken aan de zwartste jaren van de Sovjet-terreur. In een interview met The Guardian zei Rodnjanski vorig jaar al dat hij zich niet laat intimideren en zal doorgaan met zijn verzet “op ieder beschikbaar platform”.
Rodnjanski (1961) is geboren in Kyiv maar spendeerde een groot deel van zijn werkzame leven in Rusland. Daar maakte hij eerst naam als regisseur van documentaires over ecologie en politiek. Hij won verschillende prijzen, waaronder een European Film Award voor The Mission of Raoul Wallenberg (1990). Als producent van tv-series en films ontwikkelde hij zich daarna tot een van de meest invloedrijke filmprofessionals in Rusland. In de jaren negentig zette hij in Oekraïne het tv-station 1+1 op, dat uitgroeide tot een van de belangrijkste zenders van het land.
In Nederland kennen we Rodnjanski vooral als producent van grote, prijswinnende films. Niet minder dan vier keer was hij genomineerd voor de Oscar voor beste buitenlandse film. Zijn bekendste film is ongetwijfeld Leviathan (2014), die als eerste Russische film sinds 1969 een Golden Globe won. Loveless (2017) werd een paar jaar later in Cannes onderscheiden met de juryprijs. In 2019 won Beanpole de regieprijs in het Un Certain Regard-programma in Cannes en de Fipresci-prijs voor beste film. Naast zijn Russische films heeft Rodnjanski ook titels geproduceerd in de VS, waaronder Jane Mansfield’s Car, Machete en Sin City.