Bram Schouw over Nina Satana

De One Night Stand-reeks sluit af met Nina Satana, die vertelt over het gothic-meisje Nina. Regisseur Bram Schouw: "Aan de basis ligt het geraamte van een sprookje. Nina is de prinses, haar vader de koning, Mohammed de zwijgzame prins die haar moet wakker kussen. Alleen slaapt zij in een doodskist."

Nina Satana, geschreven door Urszula Antoniak (Nothing Personal, Code Blue), draait de regels van klassieke sprookjes om. Bram Schouw (1979): "Vrouwen doen daarin bijvoorbeeld niets anders dan mooi zijn. Nina doet alles om haar schoonheid te verhullen en probeert iedereen af te stoten. Voor mij was het sprookjeselement een vorm. Het is vooral een film over de zoektocht van tieners, die net als Fucking Åmål van Lukas Moodysson een waarachtig verhaal vertelt; zij het in een totaal andere stijl."

Nina wordt buitengesloten op school en Mohammed (Sabri Saddik) dreigt het nieuwe slachtoffer te worden, maar zij komt voor hem op. Abbey Hoes speelt haar en die is door de make-up, piercings en gekleurde lenzen bijna onherkenbaar. Toch gaat de film niet zozeer over gothic-zijn. Schouw: "Sinds haar moeder is overleden, is ze de dood als fenomeen gaan koesteren. Ze omringt zich ermee en daar is haar gothicschap uit voortgevloeid. Ze heeft geen vriendengroep van gothicmeisjes en maakt geen deel uit van die cultuur. Het is eerder haar persoonlijke interpretatie van die subcultuur en ze gebruikt hem als masker."

Wel bezocht Schouw gothicfestivals om daar inzicht in te krijgen. "Gothics zijn vaak zachtaardige en intelligente mensen, die wat schuw en verlegen overkomen, maar tegelijkertijd het lef hebben om zich zo uit te dossen. Dat vind ik paradoxaal en fascinerend. Die festivals en die life action role playing-evementen, waar ik stomgenoeg aanvankelijk een beetje lacherig over deed, raakten me heel erg. Er heerst een sfeer van hoe uitgesprokener je bent, des te beter het is. Samen met Abbey en mijn cameraman Jasper Wolf liepen we er in ons normale kloffie tussen. Zelden ben ik zo liefdevol behandeld. Die tweeslachtigheid van dat keiharde masker en die hele zachte binnenkant paste precies bij Nina Satana."

Contrasten bepalen ook het geluid. "In de film zit alleen de keiharde muziek, waar Nina zelf naar luistert. Zo crëerde ik een afstand tussen de kijker en het meisje, want de gemiddelde toeschouwer is daar na een minuut wel klaar. Je wordt er bijna moe van, omdat je zoveel moeite moet doen om bij haar te komen. En dat is juist wat Nina wil. Langzaamaan ontstaan er echter scheurtjes in haar masker en daarmee vallen er ook stiltes. Zo is ontstaat er ruimte om dichtbij te komen. Voor zowel Mohammed als de kijker."

Een andere tegenstelling zit in de sociale milieus van Nina en Mohammed. Het upperclass Nederland in IJburg tegenover een klein flatje achter een viaduct. "Ik ken ze beide vrij goed. Ik ben in eenzelfde soort omgeving als Nina opgegroeid, en heb nu net voor een ander project een jaar lang onderzoek gedaan in de Haagse Schilderswijk. Ik was nieuwsgierig naar de Marokkaanse knaap van zestien waar iedereen het in de media over heeft. Ik ontmoette daar een jongen die fantastisch kon dansen, maar dat voor iedereen geheim hield. Hij was een voorbeeld voor mijn invulling van Mohammed, die ook moeite heeft om zichzelf te ontplooien in de verschillende werelden waar hij tussen heen en weer wordt geknald."

Laura van Zuylen

Nina Santana wordt vrijdag 27 januari om 23:10 uitgezonden op Nederland 2.