Lichting 2025: Don Wei over Help!

In aanloop naar de Studentencompetitie op het Nederlands Film Festival interviewt Filmkrant deze zomer afgestudeerde filmtalenten van verschillende academies. Don Wei (HKU) maakte een ontregelende horror-sciencefictionfilm over de destructieve gevolgen van grenzeloze empathie. “Elke stap in de film moest als onbekend terrein aanvoelen.”

Filmmaker Don Wei is altijd al creatief geweest. “Maar in Suriname leidt dat niet altijd tot een beroep”, zegt hij. Wei werd in Nederland geboren, maar zijn Surinaamse ouders verhuisden toen hij nog klein was terug naar hun geboorteland. Zijn jongste jaren bracht hij door in Paramaribo, later verhuisde het gezin naar het platteland. Daar ontdekte Wei zijn creatieve talenten. Hij tekende, maakte muziek en schreef poëzie.

Dat Wei de filmopleiding van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht is gaan volgen, heeft twee redenen. Ten eerste dat er mensen in zijn omgeving waren die in de filmwereld werkten: zijn nicht Yootha Wong-Loi-Sing werd een bekend acteur na haar doorbraak in Hoe duur was de suiker (2013) en de zoon van zijn wiskundeleraar bleek theater- en filmregisseur Ivan Tai-Apin, die met zijn dramafilm Wiren (2018) de Nederlandse bioscopen haalde. “Ik had dus voorbeelden van Surinamers die een carrière hebben opgebouwd. Dat was inspirerend.”

Daarnaast haalde film Wei uit zijn comfortzone. “Bij de HKU doe je ervaring op in allerlei facetten van het maakproces en moet je veel samenwerken met anderen. Ik hoopte dat ik daardoor kon groeien, als mens en als kunstenaar.”

Tijdens zijn studie bleek Wei een multitalent, die zich op veel facetten van het filmmaken toelegde. Voor afstudeerfilm Help! deed hij de regie en schreef hij het scenario. Hij trok ervoor naar Suriname, waar hij met een groep medestudenten en getalenteerde acteurs in de buurt van zijn ouderlijk huis draaide.

Het werd een psychologische horrorfilm, waarin Wei zijn eigen ervaringen als people pleaser verwerkte. “Ik was altijd iemand die het iedereen naar de zin wilde maken en zichzelf wegcijferde. Maar dat begon me tegen te staan, ik raakte er een deel van mezelf door kwijt. Na veel praten en nadenken bleek die houding van grenzeloze empathie vooral een coping-mechanisme dat ik mezelf had aangeleerd, en dat uiteindelijk tot zelfdestructie leidt. Dat gevoel heb ik als basis voor het scenario gebruikt.”

Kosmische horror
In Help! volgen we Dwayne (Ghi Graanoogst) die het mysterieus meisje Larissa aanrijdt terwijl hij een tante naar het vliegveld brengt. Die ontmoeting zet verschillende kosmische krachten in beweging, waardoor Dwayne zijn grip op de realiteit verliest. Met een verband om zijn hoofd eindigt hij in de Surinaamse binnenlanden, verward en alleen: “Help!”, is het enige wat hij nog kan uitbrengen. Een ijzige conclusie voor de duistere reis die het hoofdpersonage heeft afgelegd.

Horror had altijd al Wei’s interesse. Lachend: “Ik ben een liefhebber sinds mijn geboorte. Child’s Play, Friday the 13th, Nightmare on Elm Street – ik heb het allemaal op te jonge leeftijd gezien. De boeken van R.L. Stine las ik ook. Als het maar niet alledaags voelde, dan vond ik het geweldig.”

Daarbij wijst hij erop dat Suriname een spiritueel land is. “We maken veel bovennatuurlijke dingen mee en onze verhalen hebben vaak een spirituele inslag. Kijk ook maar naar de Sranan Folktales van filmmaker Loelle Monsanto, daarin verwerkt ze bekende Surinaamse mythes en sprookjes tot korte horrorfilmpjes op YouTube.”

Help! zou eerst ook zo’n verhaal worden: conventioneler verteld dan dat het nu is. “Ik heb er lang over getwijfeld hoe ik het precies moest vertellen. Dit is een verhaal over jezelf verliezen, om dat met bijvoorbeeld zombies of een ander bekend monster te maken, voelde niet goed. We moesten in de belevingswereld van het hoofdpersonage duiken, de verwarring voelen van iemand die zichzelf verliest in zijn empathie voor anderen. Elke stap in de film moest als onbekend terrein aanvoelen.”

Schemerzone
Het resultaat is een gestileerde film, waarin de kijker verschillende puzzelstukjes krijgt aangereikt over wat er nu precies met Dwayne aan de hand is. Het begint op een begrafenis, waar hij nog door vrienden en familie omringd wordt. Vervolgens verplaatst het verhaal Dwayne naar een schemerzone: wie is toch die Larissa die hem mee naar huis vraagt? Waarom kan hij zich niet herinneren dat hij zijn tante heeft afgezet? En wat zit er in die bosjes waar de film telkens de nadruk op legt?

In hoe Wei zijn verhaal vormgeeft, vallen vooral de koude kleurtinten op. “Dat was bewust, want bij Suriname denk je meteen: warme kleuren. Maar deze film moest kil worden. Dat hebben we geaccentueerd.”

Wei is benieuwd hoe het publiek straks zal reageren. Hij heeft Help! nog niet in zijn moederland kunnen vertonen. “Het best wel experimenteel geworden, veel meer dan ik in eerste instantie voor ogen had. Alle acteurs komen via theatergroep OnStage Performance Arts in Suriname, waar ik tijdens mijn stageperiode werkte. Het was soms intens om van theater naar film te switchen. Daardoor hebben we elkaar op allerlei manieren uitgedaagd, maar heeft iedereen ook een diepe connectie met de film en de personages. Nu zien wat het publiek ervan vindt.”

Tijdens het Nederlands Film Festival (26 september t/m 3 oktober 2025) is een selectie van de afstudeerproducties van de Nederlandse film- en kunstacademies te zien.