Joosje Duk over Happy Ending

Joosje Duk maakte een romkom over de orgasmekloof. In een snelle, kleurrijke stijl presenteert ze een verhaal over het belang van communicatie tijdens seks. “Ik wilde dit moeilijke thema vangen in een toegankelijke wereld.”

Met haar scenario voor een romkom over de orgasmekloof won Joosje Duk (28) de New Voices Contest van Netflix. Samen met Netflix ontwikkelde Duk daarop Happy Ending, over de relatie tussen twintigers Luna (Gaite Jansen) en Mink (Martijn Lakemeier). Mink denkt dat ze een geweldig seksleven hebben, maar weet niet dat Luna haar orgasmes al hun hele relatie faket. Luna durft dit niet aan te kaarten en suggereert een trio in de hoop dat het hun seksleven verbetert.

De New Voices Contest was specifiek voor scenarioschrijvers. Je hebt Happy Ending uiteindelijk ook geregisseerd. Hoe kwam dat? “Ik vind de combinatie het leukst. Als ik aan een scenario werk, zie ik voor me hoe ik de scène zou vormgeven en hoe de acteurs de zinnen zouden uitspreken. De film gaat over twintigers in Den Haag in de zomer en heeft veel overeenkomsten met mijn leven. Dus ik hoopte stiekem dat Netflix zou zien dat ik geschikt ben om de film te regisseren. Dat was gelukkig zo.”

Er worden in Nederland aan de lopende band romkoms gemaakt. Wilde je daarmee spelen? “Het was mijn doel iets nieuws te doen met het genre. In de coronatijd was ik best gedeprimeerd. Als afleiding keek ik veel romkoms; zoals vele Nederlanders vind ik het een fijn genre om bij weg te zwijmelen. Maar de stereotiepe verhaallijnen en personages gingen me opvallen. Vooral de seks is eenzijdig en eentonig: een man en een vrouw die elkaar diep in de ogen kijken en op hetzelfde moment klaarkomen. Ik herkende mijn eigen seksleven en relaties er niet in. Ik wilde een romkom maken met een wat realistischer weergave van hoe seks en relaties er daadwerkelijk uitzien voor twintigers.”

Hoe zijn jouw seksscènes anders dan de standaard? “Ik vond het heel leuk om te beginnen met een onrealistische seksscène waar de kijker zich compleet in kan verliezen. En dat dan de realiteit om de hoek komt kijken. Ik ben veel seksscènes gaan kijken als voorbereiding voor het draaien en ook al in het schrijfproces. Op de website The Clit Test staat een lijst van seksscènes in films met een oordeel of het realistisch is weergeven en of de clitoris een rol speelt – dat is vaak niet het geval. In No Strings Attached [2011] komt het personage van Natalie Portman bijvoorbeeld in dertig seconden klaar, tegelijk met Ashton Kutcher. Toen ik die film opnieuw keek, wond ik me daar zo over op. Hoe kon het dat ik daar nooit eerder vraagtekens bij had gezet? Nu dacht ik: wat bizar dat je dit wegkijkt en er verder niet over nadenkt, terwijl het compleet onrealistisch is.”

Wat valt er op als je veel seksscènes achter elkaar kijkt? “Vooral dat vrouwen direct ultiem genot ervaren – ook in allerlei aparte posities die fysiek zo onhandig zijn dat ik me niet kan voorstellen dat die vrouw zich genoeg kan ontspannen om ervan te genieten. Daar wilde ik tegenin gaan. En toch had ik nog best wat versies nodig voordat de seksscènes goed voelden. Tijdens het schrijven merkte ik dat ik soms ook in de automatismen trapte. Ik schreef de seksscènes eerst toch vanuit de man – het ging vooral om penetratie en dingen ontwikkelden zich heel snel. De film gaat natuurlijk ook over hoe die dingen misgaan, dus de fouten die ik maakte, horen erin thuis. Want die fouten maken Luna en Mink soms ook in hun seksleven.”

Je hebt bepaalde onrealistische beelden van seks blijkbaar geïnternaliseerd. Dat lijkt me confronterend. “Ja – ik ben er zo mee bezig en alsnog val ik in die valkuilen. Omdat ik gewoon jarenlang die films en series heb geconsumeerd waar we allemaal door beïnvloed zijn. Ik sta niet buiten de stereotiepe ideeën. Maar daarom was het ook een leuke uitdaging.”

De orgasmekloof is een serieus onderwerp, maar je verpakt het in een speelse, kleurrijke stijl. Vanwaar dat contrast? “Ik wilde een film maken over een thema dat wat ongemakkelijker en moeilijker is dan de typische romkom, maar ik wilde dit moeilijke thema vangen in een toegankelijke wereld, waardoor mensen die zich er normaal gesproken niet toe willen verhouden toch worden meegenomen in het verhaal. Zodat ze dan, hopelijk, aan het denken worden gezet. Ik heb het onderwerp expres op een subtiele manier ter sprake gebracht. Educatieve films zijn in toon en sfeer vaak ernstiger, ik wilde het breder trekken. Dat een film over een maatschappelijk probleem gaat, betekent niet dat meteen alles problematisch en ernstig hoeft te zijn. Zo zie ik dat ook in mijn eigen leven. Veel jonge vrouwen hebben te maken met onzekerheden en problemen rondom communicatie in hun relatie en seks, maar dat betekent niet dat hun hele leven heel dark en ingewikkeld is.”

Luna en Mink hebben een duidelijk probleem in hun relatie: Luna is een people pleaser, Mink is niet zo oplettend. Is de oplossing echt zo simpel als: communiceer met elkaar? “Twintigers van nu weten allemaal wel dat het belangrijk is om te communiceren in een relatie, om open te zijn over wat je nodig hebt en wat je wil. Maar het daadwerkelijk doen, is toch lastig. Juist als je met iemand bent van wie je veel houdt en die je niet wil kwetsen. Daarom vond ik het belangrijk dat het niet per se zo is dat of Luna of Mink gelijk heeft, dat het inderdaad zo simpel is als: Mink is niet goed in bed, of: Luna kan niet praten. Ik wilde dat het er toch een beetje tussenin zou zitten. Het gaat vooral over twee mensen die heel veel van elkaar houden en daardoor bepaalde blinde vlekken en onzekerheden en zwaktes hebben.”

Tegelijkertijd is er een orgasmekloof en heeft die kloof ook iets te maken met gender. “Daar heb je helemaal gelijk in. Dat was een interessante uitdaging in het schrijfproces: het gaat over deze twee personen, maar toch ook over een groter probleem. Ik denk dat Luna en Mink een voorbeeld zijn van waarom de orgasmekloof bestaat. Omdat er toch veel mannen zijn die te simpel nadenken over seks en niet actief bezig zijn met de ander. En het tegelijkertijd voor vrouwen moeilijk is om aan te geven wat goed voelt. Dus ik heb het fenomeen van de orgasmekloof als inspiratie gebruikt, maar vervolgens heb ik het verbonden aan twee mensen van vlees en bloed die ook andere lagen hebben.”

Happy Ending is te zien via Netflix (VoD).