Debra Granik over Winter’s Bone

In het afgelegen Amerikaanse berggebied Ozark Mountains maakte Debra Granik een donkere film over de zeventienjarige Ree die op zoek gaat naar haar drugsdealende vader. Granik leerde in de Ozarks dat je veel eekhoorns moet vangen om je maag te vullen.

Debra Granik: "Na het lezen van het gelijknamige boek waarop WInter’s Bone is gebaseerd, raakte ik hevig geïnteresseerd in de Ozarks. Ik maakte een lange reis door dit gebied in Missouri en Arkensas. Ik bleef dichtbij de mensen die ik ontmoette; ik wilde weten hoe ze koken, eten, zich kleden, met welk speelgoed de kinderen spelen, dat soort specifieke details over het gewone leven vind ik interessant. De voorbereiding duurde twee jaar, want we hadden geen geld maar we hadden wel veel tijd."

"Tijdens mijn reis moest ik wel wat vooroordelen bijstellen. Wat veranderde was mijn idee van de jacht – ik dacht altijd dat het een sport was, maar de eekhoorns die ze daar schieten zijn soms broodnodig om de pan mee te vullen. Eekhoorns eten is wel hun laatste keus, je moet er veel van vangen om je maag te vullen. Herten zijn veel beter. Ook begreep ik eerst niet waarom de tuinen vol lagen met oude meubels, maar dat ligt daar om te repareren en recyclen; als stadsmens weet je dat soort dingen niet."

"In het grootste deel van Amerika luidt het mantra dat je steeds groter, beter en meer moet willen, in de Ozarks geldt het omgekeerde credo: ‘Wear it up, use it up, make it work, do without it‘. Consumeren, rijkdom, dat speelt hier allemaal geen rol, dit is een deel van Amerika dat niet droomt, ze willen alleen maar leven, overleven. Ze dromen van sport, van simpele dingen. Niet dat het allemaal zo makkelijk is, want het leven daar is hard. Ze leven niet naar de mythe die de rest van Amerika in zijn greep houdt: ‘sell sell, buy buy‘. In de Ozarks zeggen ze: jullie crises komen en gaan, wij voelen die niet want we zitten elke dag al aan de grond. Er is een grap in de Ozarks: ‘Toen de rest van het land in de Grote Depressie zat, hebben wij daar niets van gemerkt.’ Materialistische gekte kennen ze niet. Maar ik idealiseer het harde leven niet want niemand daar wil eekhoorns eten."

Kille calculaties
"Men wordt daar op zichzelf teruggeworpen, problemen worden onderling geregeld. Zoals [hoofdpersoon] Ree die niet naar de stad gaat om hulp te vragen voor haar junkievader maar dit zelf wil oplossen. Zij staat voor het klassieke dilemma van elk kind dat voor zijn destructieve ouders moet zorgen: ze voelen zich verantwoordelijk maar ook machteloos, want ze kunnen niets aan de verslaving doen."

"Ree ontstijgt haar opvoeding, zoals er altijd mensen zullen zijn die dat lukt. Soms is dat een eigen beslissing, soms is dat door geluk of een leraar die je talenten ontdekt. Het leger was vóór de jaren negentig een ontsnappingsmogelijkheid voor veel jongeren, als grootste werkgever in dit gebied gaf het jongeren de kans om wat van hun leven te maken. Maar door de oorlogen in het Midden-Oosten loop je in het leger nu daadwerkelijk een groot risico, waarbij mensen worden opgeofferd en families hun kinderen verliezen."

"Ik heb daarnaast ook de nadruk willen leggen op het wonderschone berggebied, door de geïsoleerde ligging is er een eigen dialect en prachtige muziek ontstaan. Dit zijn ballads die niets met commerciële muziek te maken hebben, die niet zijn gemaakt om op een cd terecht te komen, maar die gezongen worden als medicijn. Als we kijken naar andere mensen die lijden, is er altijd een delicate balans tussen wat je als kijker wel aan kan en welke ellende niet. Ik wilde daarom ook hun veerkracht laten zien."

"Ik voel me een visueel antropoloog. Dat is geen bewuste keuze; ik zou niet anders kunnen zijn. Als ik alleen maar mijn eigen thuis zou kennen dan zou dat als een beperking voelen, dan zou ik maar één ervaring, één sociale klasse, één plek kennen. Een film over een onderwerp dat dichtbij me ligt, zou me zwaar vallen omdat ik het moeilijk vind om afstand te nemen, ik ga er te veel in op. Film is in mijn ogen een poort naar een andere wereld."

"Mijn volgende film gaat over de economie van Buffalo. Arthouse is in Amerika heel moeilijk te financieren, geldschieters maken kille calculaties en vragen vooral: ‘Waarom willen mensen deze films zien?’ Veel filmbedrijven laten mensen wel naar geweldadige actiefilms kijken maar niet naar het geweld waar je bij na moet denken."