Het nieuwe kijken #124

Ebele Wybenga over wat hem opvalt op het kruisvlak van cinema en beeldcultuur.

Heb je je ooit afgevraagd wat het verschil is tussen VIDEO en FILM in de camerafunctie van een iPhone? Kiezen voor wat in het Engels ‘cinematic mode’ heet, is een eerste stapje in een wereld waarin zelfs films met een budget van tientallen miljoenen met een iPhone worden opgenomen.

Met FILM krijg je net als bij de portretfunctie een vagere achtergrond, waarbij je achteraf de scherpstelling kunt aanpassen. Ook kun je de frame rate instellen om je beeld filmischer te maken. Met 24 in plaats van 30 frames per seconde krijgt je motion blur, die lekkere vaagheid in beweging die bij standaard digitale video ver te zoeken is. Als je je eenmaal in zulk soort details gaat verdiepen, is er geen houden meer aan.

Er is een levendige online gemeenschap van ‘iPhone cinematographers’. Meestal hebben ze niet genoeg aan alleen hun telefoon voor hun films. Ze maken gebruik van allerlei speciale adapters, lenzen en betaalde apps zoals KINO, waarmee je op je smartphone toegang krijgt tot functies die normaal alleen beschikbaar zijn op professionele camera’s.

In 2015 was Tangerine van Sean Baker de eerste met een iPhone opgenomen film op Sundance. Baker gebruikte een app om belichting, kleurtemperatuur en focus te controleren, maar ook een prototype van een ‘anamorphic adapter’. Deze lens projecteert met minimale vervorming een breder beeld op de sensor. Zo’n accessoire koop je nu voor een paar tientjes.

Soms heb je wel genoeg aan alleen je toestel: blogger Oakley Anderson-Moore recreëerde de ‘dawn of man’-scène uit 2001: A Space Odyssey, waarin apen een bot als wapen ontdekken. Ze aapte het tafereel na door haar iPhone op 120 frames per seconde in te stellen en kreeg een extreem slowmotion resultaat.

Voorlopig toppunt is de zombiefilm 28 Years Later, door regisseur Danny Boyle gefilmd met een iPhone 15 Pro. Met een budget van 75 miljoen dollar hadden ze elke camera kunnen gebruiken, maar voor Boyle was het opnemen met een niet-professionele camera de voortzetting van een gouden greep uit 2002. Zijn zeer succesvolle voorganger 28 Days Later was een lowbudget film, waarbij videocamera’s voor consumenten juist door hun niet-gelikte beeld de horror levensecht maakten. Dat is nu niet meer het doel. Op een setfoto van de sequel zie je de iPhone in actie: een flinterdun schijfje met een minstens dertig keer dikkere lens eraan vast. Het laat zien hoezeer zo uit je zak een Hollywood-film schieten een sprookje is.