Remainder

Een jonge Brit met geheugenverlies wil zijn verleden tot in de kleinste details reconstrueren, in het debuut van videokunstenaar Omer Fast.

Juist wat iemand niet meer weet is een rijke bron voor filmmakers gebleken. De filmgeschiedenis zit vol met films over geheugenverlies, zoals Memento, Eternal Sunshine of the Spotless Mind, Mulholland Drive, Kaurismäki’s The Man Without a Past en Spellbound. Geheugenverlies draagt het mysterie al in zich, als startpunt voor een zoektocht naar het vergeten verleden.
In Remainder van beeldend kunstenaar Omer Fast verliest een jonge Brit (Tom Sturridge) zijn geheugen nadat hij op straat is getroffen door een vallend object. De verantwoordelijke keert hem miljoenen uit, onder de voorwaarde dat hij zwijgt over het voorval. Desondanks ontwikkelt hij een obsessie met zijn verleden, dat hij tot in de kleinste details wil reconstrueren, ook al herinnert hij zich alleen maar enkele flarden. Die heropvoering gaat ver: de bewoners van een appartement moeten precies de dingen doen zoals hij het zich herinnert: een oude vrouw moet lever bakken zoals hij het ooit rook, een man moet piano spelen zoals hij het ooit hoorde, de katten moeten op het dak lopen zoals hij het ooit zag. Hij schakelt zelfs een fixer in die dit alles voor hem regelt en nergens van opkijkt als hij met steeds absurdere eisen komt.
De Israëlische beeldend kunstenaar Omer Fast onderzocht in videokunstwerken als Continuity en 5,000 Feet Is the Best trauma’s met behulp van re-enactment en loops, verteld vanuit verschillende perspectieven, waarbij echt en gefabriceerd verleden door elkaar heen lopen. Met zijn eerste thrillerachtige speelfilm Remainder, gebaseerd op het boek van Tom McCarthy, zet hij dat onderzoek voort. Fast doet daarbij geen enkele poging om van zijn hoofdpersonage een mens van vlees en bloed te maken. Zijn drijfveren blijven in nevelen gehuld. Hij handelt, en wij kijken toe. Je kunt zeggen dat Fast zich met deze aanpak niets aantrekt van filmische conventies, ware het niet dat zijn afstandelijke benadering ook het trauma niet dichterbij weet te brengen, en zijn onderzoek blijft hangen in observatie. De zoektocht naar een schimmig verleden is zo een klinische exercitie geworden.

Mariska Graveland