LADIES IN LOVE

Onder de noemer ‘Ladies in love’ en met als motto ‘het wordt een warme winter vrouwen!’ gaan vier films in roulatie die als verbindende factor de damesliefde hebben. Is dat niet heel ouderwets? Homo’s en lesbiënnes zijn in films toch normale personages geworden? De werkelijkheid blijkt weer eens ingewikkelder.

De beloofde ‘warme winter’ moet komen van The incredibly true adventures of 2 girls in love (Maria Maggenti), Thin ice (Fiona Cunningham-Reid), Go fish (Rose Troche) en Skin deep (Midi Onodera). Het programma telt eigenlijk nog een vijfde titel, When night is falling (Patricia Rozema), maar die rouleert al een tijdje in de bioscoop. Wat deze films onderling verbindt? "Het leuke is dat liefde tussen vrouwen in deze films als iets vanzelfsprekends wordt gepresenteerd en niet als problematisch wordt gezien", aldus Annemiek Vellinga van distributeur Cinemien, de distributeur die de films uitbrengt. Dat is inderdaad bijzonder, want vaak vervullen homo’s in films de functie van stoorzender, ongelukkige gek, psychopatische moordenaar of anderszins afwijkend personage. In deze vier films staat homoseksualiteit nu eens niet ter discussie. Als er al problemen zijn, komen die niet voort uit onvrede van een lesbiënne met zichzelf, maar worden ze voorzaakt door de buitenwereld.
Er is zonder twijfel een publiek voor films met een lesbisch karakter. Het ‘Gay and Lesbian Filmfestival’ dat een paar keer werd gehouden, trok steeds veel vrouwelijk publiek. Hoewel de ‘mannenfilms’ overheersten, werden op het festival in 1986 vijfentwintig lesbische speelfilms vertoond, een aantal dat in 1991 was opgelopen tot dertig. Hoewel de kwaliteit uiteen liep, reageerde het publiek enthousiast: eindelijk films waarin de eigen belevingswereld centraal stond in plaats van de gebruikelijke hetero-problematiek. Wat voor hetero’s weinig opzienbarend is — op hun seksuele voorkeur toegesneden romantiek en amusement — is dat voor lesbo’s niet. Door de vier films als lesbisch te presenteren, kunnen de films en het potentiële publiek elkaar gemakkelijker vinden.

Ongeregeld zootje
Het is natuurlijk niet zo dat de films per definitie alleen een publiek van niet-hetero’s aanspreken. The incredibly true adventure of 2 girls in love werd eerder dit jaar op het Filmfestival Rotterdam vertoond en kreeg daar goede kritieken en enthousiaste reacties van een gemengd publiek. De film gaat over twee meisjes die verliefd worden op elkaar. Tracy, een echte ’tomboy’, en Evie, een beschermd opgevoed, zwart meisje dat bij haar gescheiden, rijke, zeer geciviliseerde moeder woont. Daarentegen is het bij Tracy thuis een ongeregeld zootje. Ze woont in bij een lesbische tante die samenwoont met een vriendin. Ook tantes ex-vriendin verblijft tijdelijk nog in het huis. Deze onconventionele setting wordt als een gewoon gegeven gepresenteerd. Tussen Tracy en Evie ontwikkelt zich een verliefdheid, die uitmondt in een verhouding. Evie verliest door haar coming-out haar vriendinnen en ook Tracy komt in moeilijkheden nadat zij heeft gelogen over een nachtelijk logeeradres. Dit leidt niet tot dramatische ontwikkelingen maar tot komische situaties. In de verte gloort een goede afloop.
Romantischer nog dan deze film is Thin ice, die zich afspeelt in de kitscherige ambiance van een kunstijsbaan. In de wereld van de schaatsglamour ontwikkelt zich een romance tussen een ambitieuze fotografe en een kunstschaatser. Maar hoe zuiver is de liefde? Skin deep is grimmiger van aard. Daarin raakt een filmmaakster geobsedeerd door de genots- en pijncultuur die hoort bij het tatoeëren. Als zij in contact komt met een persoon die zoekt naar een passende seksuele identiteit, loopt dit uit op een drama. Go fish tenslotte is een vrolijke zwart-wit film over vijf lesbiënnes, vijf volstrekt verschillende types, die met elkaar praten, lachen, kibbelen en wat al niet meer. Hoewel nogal springerig en fragmentarisch, is het een grappige film met een happy end. Het vermoeden bestond al maar het is nu bevestigd: het leven van een lesbiënne kan ook leuk zijn.

Louise Koopman