Dans la maison

Literatuur en werkelijkheid lopen weer eens à la Swimming Pool door elkaar in Ozons nieuwste komische thriller.

Een leerling schrijft bij wijze van opstel een nauwgezet en ironisch verslag van zijn bezoek aan het huis van een klasgenoot. Natuurlijk is dat verontrustend. Maar, anders dan de bagger die leraar Frans Germain gewoonlijk te verstouwen krijgt, is het goed geschreven en raak geobserveerd: een verademing voor de gedesillusioneerde literatuurdocent. Hij neemt Claude onder zijn hoede en stimuleert hem om zijn verhaal en daarmee zijn bezoekjes aan het huis te vervolgen. Voor hij het weet, wordt Germain zelf onderdeel van het feuilleton.
Voyeurisme, manipulatie en verborgen verlangens: Ozon heeft in Dans la maison weer een aantal van zijn favoriete thema’s te pakken. Afgezien daarvan blinkt zijn oeuvre uit in veelvormigheid en lijkt hij niet van plan om enig genre onbeproefd te laten. Het scenario voor deze nieuwste stijloefening baseerde hij op The Boy in the Last Row van Juan Mayorga, maar voor Ozon lijkt die theatertekst niet meer dan een aanleiding om zich onder te dompelen in het realisme zoals dat door Flaubert — niet toevallig de naamgever van de school waar het verhaal zich afspeelt — in de literatuur werd geïntroduceerd. Filmisch vertaalt zich dat in een koele, observerende stijl en een tamelijk kleurloos palet, al biedt het schrijfproces van Claude ook ruimte voor stilistische uitstapjes naar parodie en romantiek. Toch spelen de meest verrukkelijke scènes zich niet af in het huis van Claude’s klasgenoot, maar in dat van Germain. Kristin Scott Thomas is bijzonder in haar element als de intellectuele echtgenote, die Germain (Fabrice Luchini) in zijn geleidelijke neergang kritisch gadeslaat.
Haar man moet intussen toezien hoe Claude zich verliest in zijn eigen verbeelding en zijn scherpe observaties verruilt voor escapisme. Het happy end dat die voor zichzelf in petto heeft, wordt door Germain niet geaccepteerd: ‘een goed einde is even onontkoombaar als verrassend’. Had hij dat advies nu maar voor zich gehouden, want het keert als een boemerang bij hem terug.

Sasja Koetsier