CHINA BLUE

De documentaire China blue duurt bijna anderhalf uur en in die tijd maakt de kleine Jasmin samen met haar vriendinnen vijftig spijkerbroeken voor grote, dikke westerlingen.

Filmmaker Micha X. Peled kreeg toegang tot de fabriek door te zeggen dat hij een hommage aan de fabriek wilde maken. Het meisje dat hij anderhalf jaar lang met zijn camera volgde, werd bang voor represailles en weigerde verder mee te werken. Peled begon van voren af aan.
Het resultaat is indrukwekkend. Vanuit verschillende perspectieven vertelt hij ons over de Lifeng fabriek, waar spijkerbroeken voor het westen worden gemaakt. We zien het economisch perspectief: 130 miljoen Chinese boeren trekken de laatste jaren naar de stad op zoek naar werk in de steeds verder globaliserende Chinese economie. Jasmin is één van hen. Haar ouders wilden liever een zoon, en Jasmin zegt dat ze door geld te verdienen iets voor haar ouders kan doen. In de fabriek is ze thread cutter; ze knipt overbodige draadjes van spijkerbroeken. Camera’s houden Jasmin en haar collega’s in de gaten en als de arbeidsinspectie komt, wordt het personeel van tevoren verteld wat het moet zeggen. Meneer Lam is de baas van de fabriek. Met slogans probeert hij zijn personeel te motiveren. ‘Als je vandaag niet hard werkt, zoek je morgen heel hard naar werk’ is er zo eentje. Andere arbeiders vertellen, soms vermomd en met stemvervorming, hoe het er in een fabriek even verderop aan toe gaat. Er mag niet worden gelachen, de supervisors gebruiken schroevendraaiers om hun personeel wakker te prikken en verraders gaan naar een strafkamp.
China blue biedt een kijkje in de normaal zo gesloten Chinese samenleving. Hoewel de kijker geen enkele sympathie voelt voor fabrieksbaas Lam was Peled niet zo naïef om een boeman van hem te maken. China is bij Peled een slachtoffer van het westers kapitalisme.
De film eindigt sarcastisch. De broek waar Jasmin stiekem een brief in heeft verstopt — ze vraagt zich al tijden af het toch komt dat westerlingen zo groot en dik zijn — eindigt in de westerse uitverkoop.

Lotte de Wit