A Single Man
De laatste dag van George
Modeontwerper Tom Ford maakt zijn regiedebuut met A Single Man, waarin Colin Firth schittert als de homoseksuele George die rouwt om zijn geliefde – onder het immer gladgestreken oppervlak.
“Ik ben precies wie ik lijk te zijn… als je maar goed genoeg kijkt.” Het zijn de woorden van professor Engels George (Colin Firth) in A Single Man, het regiedebuut van modeontwerper Tom Ford. Ook deze dag uit het leven van George is precies wat hij lijkt te zijn, voor wie alle details in zich opneemt.
Het is de zomer van 1962, een dag als alle andere: George wordt moeizaam wakker, leest een boek op het toilet, geeft zijn college, spreekt met student Kenny (Nicholas Hoult), zakt een avond door met oude vriendin Charley (Julianne Moore). Maar het is ook de laatste dag die George van plan is levend door te brengen.
Al acht maanden rouwt hij om zijn geliefde Jim (in flashbacks gespeeld door Matthew Goode), met wie hij zestien jaar samen was toen hij omkwam in een auto-ongeluk. Nu is het genoeg geweest, en dus heeft George een pistool. Alleen deze dag nog doorkomen, het oppervlak gladgestreken houden. Dan is het klaar.
Kaptafeltje
A Single Man draait om ogen. Het draait om kijken, bekeken worden, zien. Om het oppervlak en om wat daar onder doorschemert. Ogen in extreme close-up. De licht spottende maar liefhebbende blik in de ogen van Jim, in de herinneringen die George aan zijn plotseling overleden geliefde heeft. De weemoedige ogen van Charley als ze achter haar kaptafeltje haar rimpels wegwerkt met mascara. De guitige, indringende ogen van student Kenny die voorzichtig met zijn docent lijkt te flirten. De afkeurende ogen van George’s buurman, die de rouwende prof maar “licht in zijn loafers” vindt.
Maar vooral draait de film om de ogen en het gelaat van Colin Firth als George. Duistere poelen zijn het, net als zijn grijsgrauwe gezicht bijna verstoken van kleur. Meestal veilig verstopt achter zijn zware zwarte bril, zoals George zich in alles verstopt achter de parafernalia van zijn geregelde leven: strak maatpak, haar in het vet, alles aan kant in zijn tot in de puntjes ontworpen huis.
Al te makkelijk zou je A Single Man daarmee af kunnen doen als de natte droom van een modeman. Ja, alles is uitgelicht als een glamour-reportage, elk shot tot op de millimeter kunstzinnig gekadreerd. Hier en daar schiet Ford stilistisch wat door, bijvoorbeeld in de al te pretentieuze zwart-wit flashback naar een strandvakantie van George en Jim. En het filmische trucje waarbij de kleuren plots opgeschroefd worden als er in George’s omgeving iets is dat zijn leven wat kleur geeft, wordt al te opzichtig ingezet. Maar dat is precies de wereld die George voor zichzelf heeft gecreëerd, de façade waarachter hij zich verbergt. Ford bouwt de façade zodat Firth er in een glansrol speldjes doorheen kan prikken.
