Sanne Vogel – 16 januari 2014

Actrice, schrijfster en filmmaakster Sanne Vogel in haar laatste column, over Kinder Bueno’s en sluikreclame.

Een paar jaar geleden speelde ik in de Net 5-serie Floor Faber. Omdat een van de sponsoren van de serie Kinder Bueno was, at ik tijdens een scène een Kinder Bueno met de wikkel goed in beeld. Ik vond het niet zo erg, ik hou van Kinder Bueno en dat die serie zonder sponsorgeld niet gemaakt kon worden begreep ik ook wel. Hoewel ik ook wel wist dat ik in een echte Kinder Bueno-commercial in één draaidag meer geld zou verdienen dan met alle draaidagen van Floor Faber bij elkaar. Maar goed, zo’n commercial zou dan ook oneindig herhaald worden en dan zou ik een Kinder Bueno-meisje zijn geworden. "Misschien moeten we de scène nog een keer draaien, maar dan zonder die Kinder Bueno", zei de cameraman. Ik vond het nobel van hem, ik dacht dat hij de commercialisering wilde aanvechten. "Straks is Kinder Bueno niet blij als Sanne die reep eet, misschien moet een dunnere actrice een Kinder Bueno eten, anders lijkt het net of je er dik van wordt." Hmm… Hij was toch iets minder nobel dan ik dacht. In Verliefd op Ibiza moest ik een Cuarenta y Tres bestellen, maar ik kon het niet goed uitspreken. In Mannenharten moest ik een amandelachtig drankje drinken en in Expeditie Robinson liep ik weken op een onbewoond eiland op Teva-slippers. Als acteur ben je het doorgeefluik voor sluikreclame. Bij Hartenstraat, mijn speelfilmdebuut als regisseur, zat ik achter mijn monitor met mijn regieassistent uit te rekenen hoe vaak we het logo van de laptops inmiddels in beeld hadden gekregen. Sluikreclame is mijn vriend en mijn vijand. Alleen producties die volledig gefinancierd worden door fondsen kunnen zonder. Maar aangezien door bezuinigingen steeds meer producties zonder fondsen gemaakt worden, moet ik zo nu en dan een product in beeld vasthouden. Het is een constante strijd met mijn geweten. Documentairemaker Morgan Spurlock (o.a. Super Size Me) maakte The Greatest Movie Ever Sold, over sluikreclames in films en series. De film gaat over het maken van de film. Het scenario is het proces van het verzamelen van sponsoren, maar eigenlijk een onderzoek naar hoe commercie werkt en het blootleggen van het marketingproces van The Greatest Movie Ever Sold. Slim en grappig en ontzettend interessant. En speelt weer in op mijn geweten. Soms is de keuze: een leuke rol spelen in een jurk van een kledingmerk dat niet eerlijk produceert omdat dit merk toevallig de sponsor is, of nee zeggen en thuis op de bank uit je neus gaan eten. Soms is de keuze: een merk waar je helemaal niks mee hebt in je film laten figureren, of het geld mislopen en één draaidag minder hebben waardoor de scènes minder goed worden. Dan neig ik toch te kiezen voor die sluikreclame. Tja, ik ben geboren in de jaren tachtig, ik ben een kind van de consumptiemaatschappij. In The Greatest Movie Ever Sold zegt de consumentenadvocaat Ralph Nader tegen Spurlock over zijn samenwerking met sponsoren: "Wat zijn de gevolgen voor Morgan Spurlock en voor de satire en het parodiëren? Want je kan jezelf ook uit de markt parodiëren. Uit deze film kan een nieuwe, commerciëlere Morgan Spurlock voortkomen. Dat imago raak je nooit meer kwijt. Dat is het gevaar." Ik spoel de woorden van Ralph Nader drie keer terug en vervang de naam van Morgan Spurlock met mijn eigen naam… En dat imago raak je nooit meer kwijt…

Sanne Vogel