Wild at Heart

Het sprookje van Sailor en Lula

Wild at Heart

Na Blue Velvet is de cultstatus van de Amerikaanse regisseur David Lynch tot grote hoogte gestegen. Sindsdien maakte hij de opmaat voor de televisie-serie Twin Peaks, die bij ons alleen op video verkrijgbaar is en in mei verstevigde hij zijn positie met een Gouden Palm in Cannes voor zijn nieuwste film Wild at Heart. Opnieuw dook Lynch in de duistere wereld van een stel op hol geslagen Amerikaanse ‘doorsnee-burgers’.

Een lichte teleurstelling kon ik aanvankelijk maar moeilijk onderdrukken nadat ik in Cannes de eerste keer Wild at Heart had gezien. Jazeker, het was een van de meest bijzondere films, die in competitieverband vertoond was. De geheel eigen sfeer, die Lynch opnieuw had weten te creëren door letterlijk en figuurlijk alles uit te vergroten was onmiskenbaar bij het verhaaltje over een jong stel (Sailor en Lula), dat door het Zuiden van de Verenigde Staten trekt om aan de toorn van haar moeder te ontkomen en dat de vrijheid zoekt. Nooit meer zal je zonder bijgedachten een lucifer zien en horen afsteken en nooit meer zal je vergeten op welke morbide wijzen de acteurs Harry Dean Stanton en Willem Dafoe aan hun einde kwamen. Alles onmiskenbaar Lynch, maar toch…

Lynch zet Wild at Heart meteen stevig in. Na romantische muziek tijdens de titels zien we hoe Sailor (Nicolas Cage) tijdens een chique party op beestachtige wijze iemand vermoordt, die het op zijn leven voorzien heeft. Pats! Die zit! ‘In the Mood’ en hard rock wisselen elkaar op de geluidsband af. En al snel krijg je door dat Lynch hier gaat spelen met contrasten, niet alleen in het geluid, maar ook in beeld. Het overacteren van Lula (Laura Dern) en haar moeder (Diana Ladd) contrasteert zo grof met de geweldscène daarvoor, dat je zo’n schok vlot te boven bent. Met enige vorm van realisme heeft Wild at Heart dan meteen al niets meer te maken, zeker niet als Sailor kort daarop door Lula bij de gevangenis wordt opgehaald en bij het zien van zijn jasje van slangeleer uitroept dat dat zijn individualiteit vertegenwoordigt en zijn geloof in persoonlijke vrijheid. De schitterende manier waarop Laura Dern daarop met haar hele zinderende lijf reageert en de manier waarop ze vervolgens vaardig de cabriolet de weg oprijdt doen de rest.

Alle personages en gebeurtenissen, die Lynch het publiek in zijn nieuwe film voorzet zijn grotesk, waarbij dreiging en geweld in hoog tempo worden afgewisseld door sensualiteit en romantiek. Het levert een scala aan ‘achtergronden’ op, waarbij moord, incest, abortus, SM-rituelen een rol spelen. Lynch doet dat voornamelijk met behulp van flashbacks, vooral wanneer Lula en Sailor in bed – nooit zonder een brandende sigaret onder handbereik – (angstige) herinneringen en (seksuele) gevoelens uitwisselen.

Op alle niveau’s is Lynch in Wild at Heart bezig met het verhevigen van emoties en voorvallen. Zelfs een fee op een wolk tegen het eind van de film wordt niet geschuwd en daarmee onderstreept Lynch het sprookjesachtige karakter van zijn vertelling. Als een Hans en Grietje slaan Sailor en Lula zich een weg door een boze wereld vol lelijke en verleidelijke heksen en enge mannen, die samen in één groot complot zitten om hun de pas af te snijden naar het geluk. En in zijn moderne Amerikaanse variant is ook bij Lynch de slotzin een variant op “En zij leefden nog lang en gelukkig.”

Wild at Heart blijft met al zijn schitterende vondsten binnen de grenzen van het sprookje en mist daardoor de beklemming van Blue Velvet. In die film liet Lynch je door de ogen van een jong en onschuldig stelletje kijken naar de perversiteiten in de wereld van de grote mensen. In Wild at Heart zijn Sailor en Lula van begin af aan een onderdeel van die grote-mensen-wereld. Dat zie je en dat voel je meteen en dat voorkomt dat je weer naar je strot gegrepen wordt, zoals bij Lynch’ vorige film. De beklemming die je daar ervaarde bij het ontdekken van ‘het kwaad’ ontbreekt. Desondanks is Wild at Heart een filmische belevenis en zal een van de meest spraakmakende films van dit jaar worden.