Vox Lux

Het raadselachtige Vox Lux is een metafilm over roem en sterren-dom. Regisseur Brady Corbet maakte een krachtig portret van een getraumatiseerde jonge vrouw, een popster en de eenentwintigste eeuw.

Celeste (Raffey Cassidy) ligt op bed in een donkere hotelkamer. Hand achter haar hoofd, gezicht naar de camera. Naast haar ligt een jongen, maar die verdwijnt naar de achtergrond. In een lange take krijgt zij de volle aandacht. Sinds de aanslag op haar leven heeft ze elke nacht deze droom, vertelt ze: ze rijdt keihard door een tunnel om iemand te ontmoeten aan de andere kant, maar nooit bereikt ze het einde. Ze passeert levenloze klonen van zichzelf. Toch weet ze dat zijzelf zal blijven leven. In de hele film krijgen brede wegen door dit verhaal nadruk. De kijker rijdt mee op wielhoogte, net als die keer dat de ambulance haar naar het ziekenhuis bracht. Het is of Celeste haar biografie oefent. Met deze anekdote zet ze de eerste stappen in het creëren van haar popsterimago.

De mysterieuze film Vox Lux (‘stem van licht’) slaat in golven over je heen. Telkens keren gebeurtenissen, plaatsen, bewegingen en zelfs acteurs in een net andere gedaante terug. Ze zijn dezelfde en toch ook niet. De jonge scenarist en regisseur Brady Corbet (van huis uit acteur) maakte een metafilm over roem en sterrendom. Het is een caleidoscopische film over een jonge vrouw die een persona construeert en tegelijk verkent hoe die persona haar eigen persoonlijkheid beïnvloedt. Tegelijkertijd toont Corbet impliciet hoezeer de wereld de afgelopen twintig jaar veranderd is. Persoonlijk drama vervlecht hij als vanzelfsprekend met de gruwelen van de eenentwintigste eeuw. Beginnend bij een bloedbad op een middelbare school à la Columbine gaan we via 9/11 naar de terreuraanslagen van nu.

Litteken
Vox Lux valt uiteen in vier delen. Een proloog, twee lange aktes en een epiloog. Het leven van Celeste is getekend door geweld. Met een mislukte aanslag op haar leven wordt Celeste, de Popster, geboren. In de eerste episode (2000-2001) wordt de verlegen puber ontdekt dankzij een lied dat ze schreef voor de herdenking van haar overleden klasgenoten. Ze is zo mager (gespeeld door Cassidy) dat je bijna door haar heen kijkt. Ze is een kind, breekbaar, maar af en toe ook heel beslist. Haar agent, in de vorm van een slordige Jude Law, dwingt haar terloops om een identiteit als popartiest te kiezen. Hoe wil ze gezien worden? De halsband die ze draagt om het litteken in haar nek te verhullen, wordt een soort tatoeage, een geuzennaam, haar handelsmerk. Hij vergroeit met haar identiteit.

In de tweede akte is het zestien jaar later. Nu speelt Natalie Portman de rol van Celeste. Ze maakt haar onrustig, onvoorspelbaar, licht ontvlambaar. Ze is gewend om in het middelpunt van de belangstelling te staan. Het ene moment schreeuwt ze, dan weer huilt ze. Ze is slecht opgevoed en het gaat vooral allemaal over haar. Anderen zijn enkel tegenspelers, voorbijgangers, figuranten in haar leven. Verknipt door haar succes kan ze beter met journalisten omgaan dan met haar familie. Ze zet zelfs een andere stem op. Privé spreekt ze krakerig, achterin haar keel. Met de pers erbij klinkt ze lager.

Sterrendom
Portman is een begenadigd actrice. Ook voor haar rol als Jackie Kennedy in Jackie (Pablo Larraín, 2016) verdiepte ze zich in het creëren van mythe en imago. De first lady framede het Witte Huis onder Kennedy als een politiek paradijs, een sprookje. De moord op JFK werd zo een verhaal over ‘lost potential’, verloren potentieel. In Vox Lux gaat ze hier verder mee. De blik van de film is niet alleen van Brady Corbet, maar ook haar blik op sterrendom. Aangezien zij die wereld goed kent, roept het automatisch vragen op over hoe ze tegen bekendheid aankijkt. Waar eindigt de rol en begint de echte Natalie Portman?

Cassidy en Portman zingen zelf. De populaire Australische zangeres Sia schreef de songs. Die deed er lange tijd alles aan om geen bekend gezicht te worden. Zelfs haar optredens deed ze met een blonde pruik op met een lange pony, die alleen haar mond vrijliet. Inmiddels heeft ze zichzelf onthuld, maar de pruik is beroemder dan zijzelf. Intussen schreef ze liedjes voor de grootste popartiesten ter wereld, zoals Beyoncé, Kanye West en Rihanna. Sia heeft zichzelf tegen het sterrendom beschermd, Celeste is zichzelf kwijtgeraakt. Ze is opgelost in haar imago.