Urchin

Dit aansprekende debuut over een dakloze jongen in Londen kreeg in Cannes de prijs voor beste acteur en de Fipresci-prijs van de internationale kritiek.

Mike is dakloos. Veel bondiger kan ik het niet samenvatten en de allereerste scène van Urchin zet met een spoortje wrange ironie heel raak de toon. Mike, liggend op het trottoir, wordt in zijn oncomfortabele slaap gestoord door een luidkeels de Heer prijzende bijbelverkoper. Terwijl hij haar een boze blik toewerpt gaat hij ervandoor, om na vruchteloze bedelpogingen in paniek te ontdekken dat hij al zijn geld kwijt is. Gevangen in het gevoel er niet bij te mogen horen, worstelt Mike met een wereld waarin het ontbreekt aan empathie, en met zijn al even gecompliceerde relatie met zichzelf.

Harris Dickinson kennen we van rollen in Babygirl (2024) en Triangle of Sadness (2022). Urchin, waar hij ook een bijrol in speelt, is zijn eerste speelfilmregie, naar eigen scenario. Het maakt in een oogopslag duidelijk dat zijn talent verder reikt dan acteren. Door de soepele manier waarmee hij zonder onnodige dramatisering aspecten van het leven van Mike voelbaar maakt, merk je al dat hij die daklozenwereld van heel nabij heeft gezien: zijn activiteiten als hulpverlener vormden een belangrijke inspiratiebron.

Hoewel wordt aangestipt dat Mike ooit is geadopteerd, verliest Dickinson zich niet in psychologische diepgraverij. Wat je ziet gebeuren is genoeg, dat is de grote kracht. De impulsieve geweldsdaad en gevangenisstraf waarmee de film begint zijn geen onfortuinlijke incidenten, maar onderdeel van een zichzelf in stand houdende cyclus.

Dat Dickinson een bewonderaar is van het sociaal en politiek realisme van Mike Leigh en Ken Loach is duidelijk te zien, maar hij kiest ook zijn eigen vorm. Subtiel, met beelden van Mike’s naakte lichaam of het landschap, maar ook met enkele bijzondere magisch-realistische momenten die je dieper in Mike’s binnenwereld brengen.

Binnen het even menselijk als beklemmend uitgewerkte gegeven is hoofdrolspeler Frank Dillane, die voor zijn inlevende performance in Cannes werd bekroond, perfect op zijn plaats. De sterke wisselingen in zijn gedrag maken duidelijk dat Mike scherp inzicht heeft, maar zich ook verdwaald voelt.

Hoezeer hij kan veranderen als hij eens niet in de overlevingsstand hoeft te staan, laat de film op ontroerende wijze zien in lichtere momenten met terloopse humor. “Ja baas, ja baas”, mompelt Mike spottend als hij na zijn vrijlating geïnstrueerd wordt in zijn nieuwe baan. Hij speelt het spelletje mee, maar zijn drugsverslaving en neiging tot zelfdestructie zijn daarmee niet verdwenen. Het vormt de opmaat naar een confronterende en vervreemdende ontknoping die je bijblijft.