To New Beginnings
Een geliefde als een horzel
To New Beginnings. Foto: Rolf Konow
Een vrouw introduceert haar nieuwe geliefde tijdens oudejaarsavond aan haar vrienden, die hem met gemengde gevoelens ontvangen. Het Deense To New Beginnings wordt nergens de sociale satire waar het op mikt.
De Deense regisseur Paprika Steen heeft zich gespecialiseerd in films waarin sociale verhoudingen onder hoogspanning worden gezet.
Als acteur speelde ze in Thomas Vinterbergs zwart-komische Festen (1995), het Dogme 95-monument waarin een familiebijeenkomst volledig ontspoort. Als regisseur maakte ze lichter werk rondom vergelijkbare thematiek met Fædre & mødre (2023), over ruziënde ouders, en Din tid på året (2018), dat plaatsvindt tijdens een gespannen kerstdiner.
In To New Beginnings (Det nye år) is oudejaarsavond het feest waarop sociale etiquette gefileerd wordt. Een viertal vrienden komt traditiegetrouw samen om het jaar af te sluiten. De meegebrachte crémant en wildgevangen vis kunnen niet verhullen dat het een beladen avond is. Een vroegere vriend, Martin, viel jaren eerder in hetzelfde appartement tijdens oudejaarsnacht van het balkon. Nu dreigt een nieuwkomer zijn plaats in te nemen: Finn, de nieuwe geliefde van Martins weduwe Nomi. Een man die situaties slecht leest en elke gedachte die in hem opkomt hardop uitspreekt.
Een etentje in bourgeois kringen waar elk van de personages zijn eigen problemen naar de tafel brengt, dat kan natuurlijk alleen maar gierend escaleren. Toch weet dit Kammerspiel nergens echt vilein of spannend te worden. Vanaf het moment dat de schaakstukken staan opgesteld, bewegen ze niet meer. Conflict komt niet voort uit de personages, maar vindt vooral plaats omdat het script daar nu eenmaal om vraagt. Nieuwkomer Finn bijvoorbeeld is niet zozeer ontregelend, hij is vooral onuitstaanbaar.
Daardoor heeft zijn personage op de anderen, inclusief zijn geliefde, het effect van een horzel: iemand om je aan te ergeren of om te negeren, maar niet iemand om je door te laten transformeren. Zijn aanwezigheid legt niks bloot; de groepsdynamiek verandert door zijn komst niet werkelijk. Finn is een personage zonder gevolgen. Iets soortgelijks geldt voor de geheime appjes die Charlotte van een minnaar krijgt terwijl haar partner aan tafel zit. Ze zouden een bommetje onder de eettafel moeten leggen, maar de confrontatie blijft uit.
Het maakt dat To New Beginnings nergens de sociale satire wordt waar hij op mikt. Tegen het eind is weliswaar alles anders en heeft iedereen netjes een les geleerd, maar geen van de personages lijkt daar deze avond werkelijk voor nodig te hebben gehad. De relaties die uitgaan, de romances die opbloeien: ze hadden dat anders ook wel gedaan.