Titane
De zintuiglijke cinema van Ducournau
Vijf jaar geleden kon niemand op het filmfestival van Cannes om haar eigengereide debuutfilm Raw heen en nu is Julia Ducournau terug met de ronkende dollemansrit van genderbender Titane. Ook dit keer weet ze te choqueren en genres naar haar hand te zetten, maar wie in Titane slechts een orgie van seks, geweld, stijl en provocatie ziet, schiet voorbij aan de kern.
Na een ernstig auto-ongeluk wordt het leven van de jonge Alexia gered door een titanium plaat in haar hoofd, waarna ze een opvallende fascinatie voor auto’s lijkt te ontwikkelen. Jaren later neemt Alexia, die inmiddels de schedels van mannelijke belagers en potentiële vriendinnetjes doorboort met barkrukken en eetstokjes, de identiteit aan van de al tien jaar vermiste Adrien, om zo onder te kunnen duiken. Met brandweercommandant Vincent, de rouwende en aan anabole steroïden verslaafde vader van Adrien, bouwt Alexia vervolgens een ontwapenende band op.
Met name de fysieke reactie op Titane zal de komende weken over de tongen gaan; de weglopende bezoeker, de afgewende blik om aan de gore te ontsnappen, de misselijkheid die achterblijft na het verlaten van de filmzaal. Maar ook de extase die regisseur Julia Ducournau met meerdere scènes weet op te roepen. Een van deze scènes toont Vincent en een groep brandweermannen dansend in slow motion op het nummer ‘Light House’ van Future Islands, badend in paars licht. Het is een tot de verbeelding sprekend moment van verbroedering en gelukzaligheid in een toch vrij extreme body horror. Ducournau laat liefdevolle momenten, tedere omhelzingen en beschermende woorden de boventoon voeren door ze schril af te tekenen tegen alle geweldsuitspattingen en weet het beeld van meedogenloze seriemoordenaar Alexia zo met behulp van weinig subtiele, maar heerlijk tijdloze muziek en aards kleurgebruik langzaam om te buigen tot Alexia als ultieme antiheld.
Hoewel nieuwkomer Agathe Rousselle zeker voor het nodige vuur weet te zorgen, fungeert het gelaagde acteerwerk van oudgediende Vincent Lindon als olie voor de film. Zijn belichaming van Vincent’s getergde masculiniteit en onvoorwaardelijke liefde voor zijn zoon biedt het ideale tegenwicht voor de maniakale Alexia. Wanneer de moeder van Adrien het bedrog van Alexia doorziet, toont ze vooral medelijden en gebiedt ze Alexia om er te zijn voor Vincent. Het morele kompas van Alexia mag dan ver te zoeken zijn, haar transformatie maakt Titane zeker de moeite waard. Niet iedereen zal een maag hebben die sterk genoeg is om de visie van Ducournau te doorstaan, maar haar stijl als regisseur is al zo tekenend en zelfverzekerd dat we zeker nog veel van haar zullen horen. Ducournau’s zintuiglijke cinema is wat de gedeelde bioscoopbeleving zo waardevol maakt.
Deze recensie werd geschreven in het kader van Filmkrant Lab 2021, een trainingstraject voor beginnend filmcritici.