Titane

De eerste ontmoeting tussen Alexia en een met schijnwerpers uitgelichte Cadillac doet Bijbels aan in Titane. Het blijkt profetisch voor het liefdesverhaal dat zal opbloeien uit deze vuige body horror.

Niet alleen is Julia Ducournau pas de tweede vrouwelijke regisseur die in de geschiedenis van Cannes de Gouden Palm in ontvangst mag nemen, de film in kwestie is misschien wel de meest grensoverschrijdende winnaar ooit. Onverschrokken snijdt Ducournau in hara tweede speelfilm lastige thema’s aan waar de meeste regisseurs hard voor op de rem trappen. Gesmeerd door motorolie glijdt Titane door genres, genderidentiteiten, transhumanisme en familieconventies.

Zoemend imiteert de jonge Alexia op de achterbank het geronk van de automotor. Dit tot grote irritatie van haar vader, die de controle over de auto verliest en crasht. De schedel van Alexia slaat tegen het raam. Het gevolg? Een titanium plaat boven haar rechteroor en een nog diepere, eigenaardige liefde voor auto’s. Wanneer Alexia uit het ziekenhuis komt, krijgt het voertuig dat haar bijna verwoeste een teder kusje.

Eenmaal volwassen blijkt Alexia (Agathe Rousselle) niet zo hittebestendig als het metaal in haar hoofd suggereert. De verstikkende warmte van menselijk vlees zet haar aan tot een serie moorden. Alleen het staal van haar met vlammen beschilderde Cadillac is koel genoeg om haar te bevredigen. De ontmoeting tussen Alexia en de met schijnwerpers uitgelichte Cadillac doet bijna Bijbels aan: profetisch voor het liefdesverhaal waar de vuige body horror zich langzaam in zal manifesteren.

Zwanger en op de vlucht voor de politie besluit Alexia zich voor te doen als de vermiste zoon van Vincent (Vincent Lindon), een steroïden spuitende brandweerman met een hart van goud. In tenenkrommende beelden knipt Alexia niet alleen haar haren kort, maar worden ook borsten en zwangere buik hardhandig afgebonden en een neus gebroken. Ducournau weet met expliciete verminking van het lichaam, geweld en seksscènes het publiek een fysieke ervaring te geven zoals de beste body horror dat doet. Echter is dit nooit voor een shockfactor, maar zet het aan tot denken over maakbaarheid en identiteit.

Vanaf het moment dat Vincent zich over Alexia ontfermt, wordt duidelijk dat niet alleen uiterlijke transformaties aan de orde komen. Terwijl Alexia’s dikke buik openbarst en motorolie spuit, weet Vincent langzaam haar menselijke kant open te breken. Tegelijk zien we hoe Vincent hardnekkig volhoudt dat Alexia zijn zoon is. Terwijl beide personages leven in een wereld ver van de werkelijkheid, vinden ze herkenning en hiermee zelfacceptatie in elkaar.

Uitdagend glijdt de film door tegenstellingen als machine/mens, man/vrouw, bloedverwant/vreemde, om vervolgens te bewijzen dat in de huidige maatschappij dingen nooit meer binnen één genre te scharen zijn. Titane is hiermee de meest vooruitstrevende vertelling van de meest conservatieve boodschap: liefde overwint alles.

Deze recensie werd geschreven in het kader van Filmkrant Lab 2021, een trainingstraject voor beginnend filmcritici.