Titane

Het (on)maakbare lichaam

Titane

De grenzen van wat een lichaam aankan worden opgerekt in Gouden Palm-winnaar Titane. Julia Ducournau schotelt de kijker bij vlagen misselijkmakende body horror voor. Ze gebruikt het genre om tot nadenken te stemmen over intimiteit en de maakbaarheid van het lichaam.

Met trots draagt Alexia het litteken van een auto-ongeluk dat achter haar oor prijkt. Ze is er een iconische verschijning mee op autoshows waar ze werkt als danser. Agathe Rousselle zet overtuigend haar hypnotiserende persoonlijkheid neer. De mannen op de shows zijn door Alexia gefascineerd, maar ze mogen slechts kijken, niet aanraken. Als een man die meer wil zich na de show aan haar opdringt, trekt Alexia de haarspeld uit haar peroxideblonde haar en steekt ze deze vakkundig door het hoofd van haar belager. Hij blijkt niet haar eerste slachtoffer. Al snel wordt duidelijk dat Alexia’s moordlust zich niet beperkt tot grensoverschrijdende mannen. Alleen de auto van wie ze zwanger wordt, laat ze echt dichtbij komen.

De tweede helft van de film laat de verhaallijn rond de moorden grotendeels links liggen. Ducournau neemt gas terug en focust op de fysieke veranderingen die Alexia doormaakt. Om de politie op een dwaalspoor te zetten doet ze zich voor als de al jaren vermiste zoon van een brandweerman. Dat betekent dat ze haar lichaam in een dwangbuis moet stoppen. Ze bindt haar borsten en bollende buik in met tape. Ducournau brengt meermaals de pijnlijke striemen in beeld. De transformatie van vrouw naar vermiste jongen en van de voortschrijdende zwangerschap zorgen ervoor dat het lichaam een claustrofobische plek wordt.

Ducournau observeert het gedrag van haar personages zonder oordeel, maar legt haarfijn de rol die gender en uiterlijk spelen in de maatschappij bloot. Alexia’s nieuwe ‘vader’ Vincent (Vincent Lindon) heeft een verstoorde relatie met zijn lichaam. Hij is obsessief bezig met het behouden van zijn kracht en spiermassa. De scènes waarin Vincent steroïden spuit om zijn veroudering te compenseren, baden in een roze licht en vervreemden. In tegenstelling tot Alexia voldoet hij aan het stereotype van een sterke, heldhaftige man. Hij beweegt zich met vanzelfsprekendheid door de brandweerkazerne, Alexia blijft met haar postuur en houding een buitenstaander.

In Titane is het lichaam dan ook onbetrouwbaar. Het emotionele hart van de film is de relatie tussen de vader en zijn teruggevonden kind, maar die relatie is gebouwd op een leugen. Alexia wordt geïntimideerd omdat ze geen ‘echte’ man is en Vincent heeft geen houvast op zijn veroudering. Ondertussen is er de constante dreiging van het onbekende in Alexia’s buik en neemt dat gevoel langzaam bezit van de kijker. Zo kruipt Titane’s body horror onder de huid.


Deze recensie werd geschreven in het kader van Filmkrant Lab 2021, een trainingstraject voor beginnend filmcritici.