Three Billboards Outside Ebbing, Missouri

Waar de woede vandaan komt

Met drie opruiende billboards, gericht aan én tegen de lokale politie, zet Mildred Hayes de verhoudingen in haar dorp op scherp in Martin McDonaghs bijtende Three Billboards Outside Ebbing, Missouri.

Ebbing: Worth Stopping For‘, staat er op de drie oude billboards net buiten het dorpje. Maar die posters zijn inmiddels volledig afgebladderd: ze hangen er al sinds 1986, toen de snelweg werd omgeleid. Sindsdien stopt er niemand meer in Ebbing, Missouri.

Dat biedt mogelijkheden voor Mildred Hayes (Frances McDormand). Zij woont iets verderop langs die weg waar niemand meer rijdt, en weet een mooie deal te sluiten om de drie billboards voor onbepaalde tijd te huren. Haar boodschap is niet gericht op de toeristen die hier niet meer passeren, maar op de inwoners van het dorpje zelf. Op een knalrode achtergrond laat ze in schreeuwende kapitalen drie even simpele als opruiende regels teksten plaatsen: ‘Raped while dying / And still no arrests / How come, sheriff Willoughby?

Mildred kan het niet verkroppen dat de lokale politiemacht na een jaar nog altijd geen vorderingen heeft gemaakt in het oplossen van de moord en verkrachting van haar tienerdochter Angela. De billboards zijn het begin van een loopgravenoorlog tussen Mildred en de politie. Daarbij krijgt ze het niet alleen te stellen met sheriff Willoughby (Woody Harrelson), op zich nog een redelijke kerel, maar vooral ook met agent Dixon (Sam Rockwell), die zijn matige intelligentie compenseert met impulsieve woede-uitbarstingen.

Zoals gebruikelijk in het werk van schrijver/regisseur Martin McDonagh (In Bruges, 2008) gaat het escalerende geweld gepaard met bloemrijke dialogen vol scherp geformuleerde scheldkanonnades. Daarbij moet je even over een drempel: de scherpzinnige acteurs spelen personages die duidelijk dommer zijn dan zijzelf. McDormand maakt daar een glansrol van, Harrelson heeft er zijn hele carrière op gebouwd, maar de onverwachte ster van Three Billboards is Rockwell.

Zijn domme Dixon maakt dan ook de grootste ontwikkeling door, een spanningsboog die boekdelen spreekt over onze verdeelde wereld. Niet voor niets plaatst McDonagh zijn verhaal ergens in de vroege jaren nul, al heeft dat verder geen invloed op de plot en wordt het nergens expliciet gesteld. Maar de afwezigheid van smartphones is een eerste hint. En dankzij een subtiele verwijzing naar 9/11 kunnen we afleiden dat de film ergens in 2002 moet spelen, nog geen jaar na die aanslagen op het World Trade Center.

Toch is het juist die plaatsing in het verleden die de film een grote zeggingskracht geeft over het heden. "All this anger just begets more anger", zegt iemand, en dat is waar de film om draait: hoe een gebrek aan gerechtigheid leidt tot woede, en hoe die woede vervolgens de gerechtigheid onmogelijk maakt. McDonagh schetst het startpunt voor de neerwaartse spiraal die de wereld heeft gebracht waar hij nu is.