This Magnificent Cake!
Knuffelrijpe aanklacht
In de stop-motion animatiefilm This Magnificent Cake! over het koloniale Belgisch Kongo draait het om de details, zoals asbakken en de terreur van stokbroden.
In de stop-motion mozaïekfilm This Magnificent Cake! (Ce magnifique gâteau!) van het in Gent wonende regisseurskoppel Emma De Swaef en Marc James Roels is één van de vijf hoofdfiguren de volwassen pygmee Ota. De heel korte Ota werkt eind negentiende eeuw in een sjiek hotel in Belgisch Kongo, waar hij rondloopt met een asbak op zijn hoofd voor de langere en leliewitte hotelgasten. Een absurd gegeven of een historisch correct element? Het feit dat deze vraag serieus gesteld kan worden bewijst alvast dat Europa’s recente koloniale verleden ons nu (gelukkig) absurd lijkt.
Het eenvoudige maar tegelijkertijd heel sterke beeld van de man met een asbak in plaats van een hoed spreekt natuurlijk boekdelen over hoe de witte man zijn Afrikaanse evenknie zag — of eerder niet zag — en behandelde. Het is het soort idee dat nu alleen nog in animatievorm kan werken; de knuffelrijpe figuren uit wollig vilt zijn duidelijk gemanipuleerde poppetjes en nooit mensen van vlees en bloed (in een live-actionfilm zou een figuur als Ota echt niet meer kunnen).
De gebeurtenissen in de vijf losjes verweven verhaallijnen zijn heel kleinschalig. Maar een figuur als Ota is wel zo sterk neergezet dat deze vrij uitdrukkingsloze ‘asbakman’ je toch ontroert als hij zich vanuit zijn deels ondergrondse kamer beklaagt over het feit dat hij zijn moeder zo weinig ziet en dat ze in het hotel niets anders eten dan het voor zijn familie volkomen onbekende stokbrood.
De fijnzinnige film, een coproductie tussen België, Frankrijk en de Nederlandse animatiestudio Pedri Animation, gaat het om zulk soort details en paradoxen. This Magnificent Cake! is geen luidruchtige aanklacht over het koloniale verleden van België. Zelfs in de minimalistische muziek komt dit idee tot uiting; een van de andere figuren speelt constant een droevig en desolaat deuntje van slechts een paar noten op zijn klarinet, waarbij de laatste noot uiteindelijk een verrukkelijke punchline oplevert. Zelfs de Belgische koning, met de stem van Jan Decleir, lijkt op het eerste gezicht eerder een tragikomische dwaalfiguur dan een ondrukker en een op rijkdommen beluste tiran (de titel verwijst naar dat heerlijke stuk van de Afrikaanse ‘taart’ dat Kongo voor België zal zijn). Maar voor de oplettende kijker vertellen het slotakkoord van de klarinet, dat stokbrood en die asbak een heel ander verhaal.
