THE TRAP (KLOPKA)

Servische films zijn zelden in Nederland te zien, dus het is goed nieuws dat de uitzondering, the trap (klopka), een uitstekende thriller is over een burgerman in het nauw.

Het is altijd mooi om te zien dat een uitgekauwd verhaaltje toch kan uitmonden in een prima film. Waarschijnlijk zullen weinig mensen opveren bij de volgende plot:’Burgerman met ziek kind kan de operatie alleen betalen als hij ingaat op het aanbod om voor veel geld een crimineel te vermoorden’. Gelukkig is er altijd nog de camera die zo’n verhaal kan redden. Het begint al met een mooi shot van een zwerm vogels die in Belgrado van een hijskraan vliegt. We hoeven dit loskomen van de aarde gelukkig niet symbolisch op te vatten, want het shot is vooral prachtig om te zien. De wisselende camerastandpunten houden de beelden van deze toneelverfilming spannend. Als de vader een lening bij de bank wil afsluiten voor de operatie maar wordt afgewezen, registreert de camera dat van dichtbij. Terwijl hij teleurgesteld wegloopt, zien we in een totaalshot dat er nog vele andere identieke bureaus staan vol met eeuwig glimlachende bankmedewerkers. Van bovenaf gefilmd wordt de situatie nog killer.
Als contrast met dit statische beeld wordt zijn zoontje heel fysiek gefilmd op de schommel, zodat hij woest zwiepend naar je toe lijkt te komen. Later zijn het enkel de ruitenwissers die bewegen als het echtpaar in hun stilstaande auto zit, diep bedroefd om het lot van hun kind. Ze groeien steeds verder uit elkaar want allebei dragen ze hun verdriet alleen. De lege hallen in het ouderwetse ziekenhuis waar ze hun dagen slijten, laten ook al zien dat ze het zelf moeten zien te rooien.

Glas water
"It’s a sad country", zo omschreef regisseur Srdan Golubovic zijn land Servië. Het beeld dat van dit land opdoemt is inderdaad weinig vrolijk, zeker gezien door de ogen van een man die aan het begin van de film nog een arme maar gelukkige architect met beeldschone vrouw is, maar langzaamaan verandert in een ‘loner’ met een pistool. Zijn wanhoop wordt de onze. Doordat zijn perspectief consequent wordt volgehouden, kun je al zijn keuzes begrijpen, hoe bizar die ook mogen zijn. Zijn mysterieuze opdrachtgever weet hem te overtuigen door te zeggen dat het leven van een crimineel minder belangrijk is dan het leven van een kind. Regisseur Golubovic brengt dit typische scenaristenidee tot leven door veel aandacht te besteden aan details: het glas water bijvoorbeeld dat de nerveuze vader drinkt voordat hij op pad gaat om zijn opdracht te voltooien. Ook de tragiek van het uit elkaar gegroeide stel is bij vlagen ontroerend. Het melodrama ligt weleens op de loer maar er blijft genoeg spanning over om dat te compenseren. De wijze waarop de duimschroeven bij de man worden aangedraaid is hoogst pijnlijk om te zien.

Mariska Graveland