THE SOUND OF INSECTS — RECORD OF A MUMMY

Slinkend lichaam

De Zwitser Peter Liechti maakte met the sound of insects een indringende reconstructie van de dood van een man die stopte met eten. Zonder deze man te laten zien.

Wapperende vrouwenharen, deinende bloemen en groot fysiek lijden: het krachtige the sound of insects — record of a mummy, over een man die zichzelf doodhongert in de bossen, smeedt dit tot een imponerend geheel. the sound of insects laat heel sterk voelen dat een lichaam een op zichzelf staand mechanisme is dat heel lang kan tegenstribbelen om de doodswens van de eigenaar in te willigen.
the sound of insects laat geen enkel uitgeteerd lichaam zien. Wel horen we via de dagboekfragmenten van de naamloze man wat er zich heeft afgespeeld in dat bos, waar hij na honderd dagen werd gevonden zonder dat hij door iemand gemist werd. De man nam op 7 augustus een laatste maaltijd in een snackbar, kocht met vooruitziende blik maagmedicijnen en eau de cologne, zocht een mooi plekje uit in de wetlands om zijn hut te bouwen, en stopte met eten. Hij verwachtte dat hij na veertig dagen zou sterven, maar uiteindelijk duurde dat tweeënzestig dagen. Griezelig nauwgezet registreerde deze man de zelfverkozen aftakeling van zijn lichaam, zonder sentimenteel te worden, en altijd helder van geest. Eerst stilde hij zijn honger met muziek, totdat alleen al de gedachte aan voedsel hem enorme maagpijn bezorgde. En dan komt het moment dat hij zijn eau de cologne moet gaan gebruiken, en het einde nadert.

Hypnotiserend
Beeldend kunstenaar Peter Liechti, vorig jaar Filmmaker in Focus op het Filmfestival Rotterdam, zette kalme natuurbeelden onder de dagboekfragmenten, afgewisseld met impressies van de stad, die steeds verder vervagen. Kijken en luisteren naar the sound of insects is een hypnotiserende ervaring. Normaal zijn voice-overs een zwaktebod, maar Peter Liechti maakte deze keer de juiste keuze om te citeren uit het boek Miira ni narumade (Totdat ik een mummie ben) van de Japanse schrijver Masahiko Shimada, dat op zijn beurt weer is gebaseerd op een bestaand dagboek. Steeds verder zuigt de film ons mee in de almaar nauwer wordende wereld van deze onzichtbare man, wiens fysieke ongemak al snel in een hel verandert.
Zelf doet hij daar allerminst dramatisch over. Koele registraties van het slinken van zijn lichaam vond hij voldoende. Eigenlijk hoop je dat hij snel doodgaat, zodat zijn lijdensweg voorbij is. Maar je wilt ook nog even naar hem blijven luisteren, om erachter te komen wat hem bezielt. Het enige wat we te weten komen is dat hij zich op geen enkele manier met de wereld verbonden voelde. Door op deze intense wijze te sterven, kwam hij dichterbij het leven. Hij lijkt daarin op Christopher McCandless uit into the wild van Sean Penn. the sound of insects is eigenlijk een langgerekte variant op de eindscènes van into the wild, waarin McCandless in zijn busje aan voedselvergiftiging sterft — alleen zien we dat nu niet maar moeten we ons dat vooral voorstellen.

Mariska Graveland