THE PEOPLE VS. LARRY FLYNT

Nobele rebel of stoute jongen?

  • Datum 07-01-2011
  • Auteur
  • Gerelateerde Films THE PEOPLE VS. LARRY FLYNT
  • Regie
    Milos Forman
    Te zien vanaf
    01-01-1996
    Land
    Verenigde Staten
  • Deel dit artikel

Larry Flynt (Woody Harrelson) en Althea (Courtney Love) wachten op het oordeel van de rechter

Na McMurphy (Jack Nicholson) in One flew over the cuckoo’s nest en Amadeus (Tom Hulce) in de gelijknamige film heeft Milos Forman in pornograaf Larry Flynt (Woody Harrelson) opnieuw een rebel gevonden die tekeer gaat tegen de gevestigde orde. Flynt combineert de demonische gedrevenheid van de eerste met de clowneske onnozelheid van de laatste. Het levert een wat wonderlijk personage op, en een minder charismatische held dan zijn voorgangers.

The people vs. Larry Flynt gaat over het turbulente leven van pornograaf Larry Flynt en zijn strijd met de Amerikaanse ‘moral majority’. Flynt verandert in deze levenslange strijd voortdurend van gedaante, tenminste zo vertelt de film. Hij verwordt van zakenman tot publiciteitsgeile mediapersoonlijkheid, invalide, manisch-depressieve drugsverslaafde, spraakmakende bladenmaker, en uiteindelijk nobele verdediger van de beroemde wet op de vrijheid van meningsuiting. In deze voortdurende gedaantewisselingen hobbelt het scenario wat ongecontroleerd met hem mee.
Net als McMurphy en Amadeus in Formans eerdere succesfilms is Flynt de onconventionele rebel die zich door zijn ‘vulgariteit’ en ‘seksuele uitspattingen’ de woede van de moralistische (ofwel geremde, gefrustreerde) machthebber op de hals haalt. Formans eerdere films muntten niet uit in subtiliteit wat betreft de rangschikking van goed en kwaad in dit geschil, maar ze hadden toch verschillende elementen waardoor ze boven het standaard Hollywoodrecept uit staken. De aanstekelijke intelligente humor, bijvoorbeeld, of de uitstekende acteurs.
Larry Flynt doet echter voor Europese maatstaven wat gedateerd aan en mist bovendien de genoemde extra’s. Flynt wordt gepresenteerd als een wat mallotig en onberekenbaar maar ‘au fond’ goedhartig type, die absoluut geen kwaad in de zin heeft, en gewoon zijn vrouw graag ziet strippen. Deze presentatie roept vooral de vraag op waar iedereen zich nu zo druk over maakt. In plaats van de bedreiging die blijkbaar van Flynt uit gaat inzichtelijk te maken worden beide partijen enigszins belachelijk gemaakt. Voor een heikele kwestie die in de Verenigde Staten nog steeds zoveel tongen los maakt is dat wat te gemakkelijk scoren.

Emotionele uithalen
Gedeeltelijk ligt het tekort van de film ook in de casting van Woody Harrelson. Harrelson heeft een te trouwhartige en vriendelijke uitstraling voor de rol van de fanatieke pornograaf en slaagt er (zonder de wapens van Natural born killers) niet echt in om angst in te boezemen op de momenten dat dat nodig is. Harrelson blijft toch vooral de onschuldige en onnozele barman uit ‘Cheers’ waar hij beroemd mee werd. Met zijn beperkte charisma steekt de hoofdrolspeler mager af tegen de overige acteurs. Courtney Love is, na een wat stroef en clichématig begin, overtuigend als Althea, de excentrieke maar toegewijde echtgenote van Flynt. Haar ongecontroleerd rondzwaaiende lange ledematen, onverwachte grijnslachjes en emotionele uithalen maken haar tegelijkertijd verdwaasd en zeer vitaal, en vooral perfect getypecast.
Ook de voor zijn vorige film Primal fear voor een Oscar genomineerde Edward Norton is heel mooi als Flynts advocaat. Norton maakt het slotbetoog in een Hollywood-rechtbankfilm tot wat het moet zijn, namelijk het ‘finest hour’ van de advocaat in plaats van de filmster die de advocaat speelt. Alle open deuren over de vrijheid van meningsuiting (‘een kwestie van smaak, heren’) trekken in deze verdediging aan je voorbij, maar worden op zo’n nonchalant scherpzinnige wijze naar voren gebracht dat er inderdaad niets tegen in te brengen is.

Amerikaanse ziel
Getuige de enorme hoeveelheid tekst die op het scherm verschijnt wanneer je de titel van Formans laatste film intikt op Internet, gonst het in Amerika behoorlijk over The people vs. Larry Flynt. Met een film over ‘The First Amendment’ blijk je hoe dan ook de Amerikaanse ziel te raken, los van de vraag of hij nu wel of niet tot nieuwe inzichten leidt. De film zou echter gebaat zijn geweest bij een intelligenter en misschien zelfs onpartijdiger scenario. De minder vriendelijke inhoud van Flynts blad Hustler krijgen we niet te zien, terwijl de welbekende hypocrycie van de conservatieven ons wordt ingewreven. Bijvoorbeeld in de scène waarin de eerste speech tegen Hustler gehouden wordt. De verontwaardigde, keurig geklede toehoorders rukken elkaar verlekkerd het blad uit handen om de obscene plaatjes te kunnen bekijken. Aandacht voor de gecompliceerde strijd met de in de Verenigde Staten militante feministische anti-pornobeweging is er niet. Zij zou het betoog wellicht ingewikkelder en dus interessanter hebben gemaakt. Nu blijft de film in het debat over de vrijheid van meningsuiting en censuur te zeer op het niveau van Flynt zelf steken. Die wil veel ‘fuck’ en ‘cunt’ zeggen en veel naakte vrouwen zien. So what? Om van deze man nu de verdediger van de Amerikaanse droom te maken lijkt me iets teveel eer.

Jann Ruyters