THE HOUSE OF YES

Incestdrama’s hebben vaak het karakter van een thriller. Doen ze het of doen ze het niet? In het verfilmde toneelstuk The house of yes wordt deze hamvraag snel en duidelijk beantwoord. Wat volgt is een verbale pingpong-wedstrijd tussen de verknipte personages. De spanning van het plot moet het hebben van de mate van verkniptheid. Hoe ver gaan ze en waarom?

The house of yes lijkt een vehikel voor de jonge Amerikaanse actrice Parker Posey, die al eerder opviel in Sleep with me, Kicking and screaming, Amateur en Flirt. Posey profileert zich graag in dit soort onafhankelijke Amerikaanse films die bijna zonder uitzondering zijn gezegend met buitensporig veel scherpzinnige dialogen en merkwaardige personages. In The house of yes kan ze zichzelf dus aardig in de kijker spelen. Als Jackie-O zet ze in deze film een hysterisch verwend nest met een Kennedy-obsessie neer. De vliegensvlugge schommelingen tussen flirterige charme en psychose zijn haar wel toevertrouwd.
Diametraal tegenover Posey staat Tori Spelling, die met haar rol als onschuldige, maar niet timide, serveerster uit Pennsylvania bewijst dat ze meer is dan de bimbo uit de tv-serie ‘Beverly Hills 90210′. Spelling speelt op geloofwaardige wijze Lesly, het eerste vriendinnetje dat Jackie-O’s broer Marty mee naar huis neemt voor Thanksgiving, het Amerikaanse familiefeest dat samenzijn en dankbaarheid viert. Aanvankelijk nietsvermoedend wordt Lesly als tijdbom tussen Jackie-O en Marty geplaatst. Aan de traditionele kalkoen komt de familie niet toe, want het gaat er al snel spannend aan toe.

Spel
Parker Posey is in een klein stadje in Mississippi geboren. Ongetwijfeld heeft ze daar de licht-hysterische manipulaties opgepikt die ze in deze film zo geraffineerd hanteert. ‘Southern belles’ gebruiken hun vrouwelijkheid, veinzen zwakte en onmacht om precies te krijgen wat ze willen. Voorbeelden daarvan zijn te vinden in films als A streetcar named Desire, Suddenly last summer en Reflections in a golden eye. De broeierigheid in huize Yes doet zeer zuidelijk aan, in de sfeer van Mississippi’s beste schrijvers: Tennessee Williams, William Faulkner en Carson McCullers. Toch speelt de film zich af in het noorden, in Washington DC — de enige plek waar net zo veel seksuele intriges rondzingen als in de Deep South.
De familie Pascal in The house of yes bestaat uit moeder Pascal, de oudste zoon Marty, zijn tweelingzusje Jackie-O en hun jongere broer Anthony. Wanneer de verveelde yup Marty zijn eenvoudige vriendinnetje Lesly voorstelt aan zijn geshockeerde familieleden, vertelt moeder Lesly doodleuk dat Marty en Jackie-O werden geboren met hun handen aan elkaars geslachtsdelen. De toon is gezet, het spel kan beginnen.

Geheimen
Ma wordt neergezet door de oudere toneel- en speelfilmactrice Genevieve Bujold, die hier lijkt op een kruising tussen Claire Bloom en Anjelica Huston: kortom, een gedistingeerde dame met vreemde trekjes. Uit de halfuitgesproken suggesties van haar kinderen krijgen we de indruk dat ze een losbandig en gewelddadig verleden heeft, uit haar eigen woorden spreekt een minstens even ongebalanceerde geest als haar dochter. Anthony is een lieve jongen, maar heeft ook onmiskenbaar last van de familiegenen. Zijn perceptievermogen doet vreemd aan omdat hij alles letterlijk neemt. Hij lijkt nog de meest onschuldige van de familie, maar als de kans zich voordoet, laat ook hij zich door zijn lusten volgen. Lesly kan het schijnbaar allemaal niet aan, maar ze laat zich leiden door haar boerenverstand wanneer ze Jackie-O toebijt: "I don’t think you’re insane, I think you’re spoiled." Even lijkt Jackie-O uit balans, maar nog net op tijd kan ze terugslaan met: "Well, if we’re going to tell each other the truth around here, we might as well all go to our rooms tonight." Niemand gaat echter rustig op zijn kamer zitten; ze blijven allemaal door het gigantische huis zwerven met hun geheimen die in hoog tempo worden geopenbaard.
De gehele film speelt zich af op één Thanksgiving-avond in het huis van de familie Pascal. De dialogen zijn lang, literair en toneelmatig, evenals de mise-en-scène. Regisseur Mark Waters probeert nog variatie aan te brengen met homevideo’s, maar hij was wellicht nog te onervaren om dit toneelstuk overtuigend te vertalen naar film. Waters heeft na zijn afstuderen als regisseur aan het American Film Institute in 1994 voornamelijk gewerkt als scenarioschrijver. Toen hij een paar jaar geleden Wendy MacLeod’s toneelstuk The house of yes zag opgevoerd, wist hij onmiddellijk dat hij het wilde verfilmen. Uiteindelijk zou het ook daadwerkelijk zijn onafhankelijk gefinancierde speelfilmdebuut met een bescheiden budget worden. Het dramatische basismateriaal van het stuk bestaat uit puur vuurwerk, maar Waters heeft niet alle mogelijkheden van zijn medium benut om het te laten knallen. Blijkbaar houdt hij nogal van toneel, want zijn volgende speelfilm is een moderne adaptie van Aristophanes’ Lysistrata. Het is te hopen dat hij deze Griekse klassieker wel weet om te zetten in echte cinematografie.

Thessa Mooij